Tag Archives: 1580-1590

14 april 2021
23:06
by: admin

VI. De Gereformeerde kerk word de enige publiek erkende kerk. (maart 1580 – De jaren negentig)

VI. DE GEREFORMEERDE KERK WORDT DEENIGE PUBLIEK ERKENDE KERK (MAART 1580 – DE JAREN NEGENTIG) A. HET EVENWICHT VERBROKEN: POLITIEKE ENGODSDIENSTIGE ONTWIKKELINGEN NA DE AFVALVAN RENNENBERG IN MAART 1580 1. Verzoekschrift van de gereformeerde kerkeraad aan Oranje Maart 1580 komen … Lees verder →

Posted in Kampen Tagged 1580-1590, Prof. Dr Frank van der Pol, reformatie

Definitioner

ad pios usus

ad pios usus (latijn) = tot een godsdienstig gebruik

cellebroeders (Alexianen)

De Congregatio Fratrum Alexianorum Cellitarum (C.F.A.C. of C.F.A.), of kortweg de broeders alexianen, is sinds 1870 de naam van een religieuze congregatie van ziekenbroeders. Ze hebben wortels in de 13e eeuw en waren oorspronkelijk bekend als cellebroeders, cellieten, lollarden en arme broeders. De congregatie is genoemd naar de patroon van de congregatie de heilige Alexius van Edessa (gestorven rond 430). De alexianen dragen een zwarte tuniek, zwart scapulier met capuchon en een leren gordel. De alexianen zijn in de dertiende eeuw ontstaan uit de beweging van de begijnen en begarden, voornamelijk in het Rijnland en de Nederlanden. De spontane organisatie uit zich in de diverse namen waaronder ze aanvankelijk bekend stonden: matemannen, lollarden, arme broeders, schokkebroeders... Ze zorgden voor pestlijders en begroeven de doden. In het bijzonder onderscheidden ze zich tijdens de grote pestepidemie van 1348-52. Dit maakte de cellebroeders geliefd, maar ze ondervonden ook vijandigheid omdat ze zelf als besmettingsgevaar werden gezien. In 1377 moest paus Gregorius XI de Duitse bisschoppen vragen om hen te beschermen tegen vervolging (bul Ad audientiam nostram). Bron: Alexianen

Begijnen

Begijnen en begarden (ook wel bogaarden of beggaarden) waren respectievelijk vrouwen en mannen die leefden als alleenstaanden en deel uitmaakten van een soort vrije lekengemeenschap binnen de Rooms-Katholieke Kerk en meestal in een begijnhof verbleven. Anders dan een lid van een kloosterorde legden begijnen en begarden geen eeuwige geloften af, maar alleen tijdelijke geloften. Ze legden ook enkel de geloften van gehoorzaamheid en kuisheid af, niet van armoede. Zij mochten geldelijk en onroerend eigendom behouden. Door sommigen wordt de term begijn (spottend) gebruikt voor vrome vrouw of kwezel. In 2013 overleed de laatste begijn ter wereld in Kortrijk. De patroonheilige van de begijnen is de Heilige Begga. Het woord 'begijn' zou afgeleid zijn van deze naam. Andere bronnen zeggen echter dat 'begijn' afkomstig is van de kleur van hun pijen: beige. Nog andere bronnen zeggen dat het woord afkomstig zou zijn van Albigenzen. Ook wordt wel verondersteld dat de term 'begijn' is afgeleid van de stam begg die zou duiden op mompelen, stamelen (vgl. het Franse bègue= stamelaar). In deze opvatting is een begijn een vrouw die voortdurend gebeden prevelt. Bron: Begijnen en begarden

professie

Professie = 1. ambacht, beroep. 2. Het in het openbaar afleggen van de kloostergeloften.

gardiaan

Een gardiaan (van het Italiaanse woord voor wachter: guardiano) is een kloosteroverste bij de minderbroeders Franciscanen of Kapucijnen. Deze term benadrukt de zorg die een franciscaner overste voor zijn broeders moet hebben. Franciscus van Assisi, de stichter van de minderbroeders, benadrukte dat een gardiaan niet als een overste boven zijn medebroeders moest staan, maar eerder moet handelen als een vader die voor zijn kinderen zorgt. De aanspreekvorm voor een gardiaan is "Wel- of Zeereerwaarde Pater". bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Gardiaan

cesseren

cesseren = eindigen, ophouden, niet meer van kracht zijn, staken, vervallen, zijn geldigheid verliezen.

herenpond

Herenpond = de Herenpond was alleen een rekeneenheid en is als munt nooit geslagen.

fortificatie

fortificatie = permanente verdedigingswerken, versterkingskunst, schans, bevestiging.

malcontenten

De malcontenten (ontevredenen) waren een groep van katholieke edelen die in de jaren 1577-1578 met een eigen leger de zijde van koning Filips II kozen in de Tachtigjarige Oorlog. bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Malcontenten

supplicatie

supplicatie = smeking, smeekschrift, ootmoedig verzoek, verzoekschrift, smeekschrift

provisie

prouisie (provisie) = beloning voor verleende diensten, voorraad (mondvoorraad), bezorgingsloon.

conventualen

conventualen = kloosterling

Ordonnantie

1. Ordonnantie = inzetting, keur, schikking, bevel, ontwerp, kerkorde, reglement. 2. Ordonnantie (ter) = in opdracht van, op last van.

approbatie

approbatie= goedkeuring, toestemming, vergunning, goedkeuring (kerkelijke)

coetus

coetus (Spelling van 1858) = zamenkomst, vereeniging, verzameling, vergadering van predikanten,

malitieuse

malitieuse = moedwillig, boosaardig, kwaadaardig ondeugend, schalks

Anjou (Frans van Anjou)

Frans Hercules (of François-Hercule) van Valois (Parijs, 18 maart 1555 - Château-Thierry, 10 juni 1584), hertog van Anjou, zn. van koning Hendrik II van Frankrijk en Catharina de' Medici. Hij was de jongere broer van de Franse koningen Frans II, Karel IX en Hendrik III en groeide als katholiek op tijdens de escalerende Hugenotenoorlogen waarin Spanje en Engeland zich nog zouden mengen. Bij zijn geboorte kreeg hij de titel hertog van Alençon, maar bij de troonsbestijging van zijn broer Hendrik in 1575 nam hij diens oorspronkelijke titel hertog van Anjou over en werd beoogd erfgenaam van de Franse troon. Het gegeven dat hij de kroonprins was van de grootste mogendheid in Europa die tegenwicht kon bieden aan Spanje, zou zijn verdere leven bepalen.

Unie van Utrecht (Unie van Utrecht (1579))

De Unie van Utrecht is een op 23 januari 1579 getekende overeenkomst tussen een aantal Nederlandse gewesten, waarin werd overeengekomen dat men zich gezamenlijk zou inzetten om de Spanjaarden het land uit te jagen en waarin daarnaast een aantal staatkundige zaken werden geregeld op het gebied van bijvoorbeeld defensie, belastingen en godsdienst, zodat het ook wel kan worden gezien als een eerste versie van een latere grondwet. Omdat de unie een aanvulling vormde op de zogeheten 'Generale Unie' van 1576 (de Pacificatie van Gent), wordt ook wel gesproken van de Nadere Unie. Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Unie_van_Utrecht_(1579)

Caspar Holstech

HOLSTECH (Caspar(us)) of Holstechius. Hij is op Paschen 1562 door de kerkmeesters van de Sint Nicolaaskerk te Kampen als ‘rector scholae’ aangesteld, overl, te Kampen in 1614 of, meer waarschijnlijk, in 1615. Hij besteedde zijn krachten en talenten aan de zegepraal van het Protestantisme te Kampen. Misschien vinden wij Holstech hierna als ‘Jasper’ of ‘Caspar’, een predikant te Westwoud en Binnenwijzend in 1574, te Monnikendam in 1577, te Hoogwoud in hetzelfde jaar. Hij is echter te Kampen reeds in 1578 terug, wanneer de stad 26 Juli 1578 Rennenberg als stadhouder heeft herkend. Overigens arbeidde hij aan den opbouw van de Gereformeerde kerk; hij was bijv. voorzitter van de overijselsche synoden van 1593, 1596 en 1603, en heeft als afgevaardigde van zijn provincie de haagsche synode van 1586 bijgewoond. Holstech is 16 Nov. 1610 ondertrouwd met Lysabeth Henricks, afkomstig uit Hasselt. Te voren moet hij echter ook gehuwd zijn geweest. Een geschrift is van hem bewaard in de bibliotheek van de Maatsch. v. Ned. Letterkunde: Passio Domini nostri Jesu Christi secundum quator Evangelistas te Kampen verschenen ongeveer 1565. Zie: de Bie en Loosjes, Biogr. Woordenb. v. Prot. Godget. in Ned. IV, 179-182; Kerkelijk Handboek (1912) Bijl. 147. [Knipscheer] Bron: NNBW, deel 8, p. 799 (Huygens ING)

Holstech (Caspar Holstech)

Rennenberg (Graaf van Rennenberg)

George de Lalaing, (Hoogstraten 1536 - 23 Julij 1581), heer van Ville, daarna graaf van Rennenberg, Stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe, zn van Philips de Lalaing, graaf van Hoogstraten en Anna, gravin van Rennenberg. Hij was ongehuwd.

conventiculen

Uit latijn conventiculum, verkl. van conventicus = bijeenkomst, vergadering, heimelijke bijeenkomst, geheime en/of verboden godsdienstige bijeenkomsten

conventikels (conventiculen)

Uit latijn conventiculum, verkl. van conventicus = bijeenkomst, vergadering, heimelijke bijeenkomst, geheime en/of verboden godsdienstige bijeenkomsten

Tag Archives: 1580-1590

VI. De Gereformeerde kerk word de enige publiek erkende kerk. (maart 1580 – De jaren negentig)

Categorieën

Recente berichten

Links