De Koornmarktspoort

DE KOORNMARKTSPOORT

     is ongetwijfeld de oudste der thans nog bestaande stadspoorten. Vermoedelijk was ze oorspronkelijk alleen een vierkante poort en zijn de twee ronde torens er eerst later aangebouwd; de inwendige gesteldheid van dezelve doet dit vermoeden. De doorgang is voor een dertigtal jaren voor een gedeelte toegemetseld. De poort was oorspronkelijk veel ruimer en had een flink gemetseld kruisgewelf. Een en ander zou gemakkelijk weder in vorigen toestand zijn terug te brengen, en het gebouw zou daardoor aanmerkelijk winnen. Het middenstuk is waarschijnlijk uit ’t begin, de torens dateeren vermoedelijk uit ’t laatst der 14e eeuw. Reeds in 1334 komt deze poort voor als de aanlegplaats van het stadsveer, waarmede men over den IJssel moest gaan, daar er toen nog geen brug over de rivier lag. Ze is waarschijnlijk dezelfde, die reeds in 1313 onder den naam: de ,,overste poorte,’’ de bovenste poort, voorkomt, aangezien de stad daar de bovenstad, in tegenstelling van de benedenstad, bij de L. V. kerk, werd genoemd.
     Het plein daarvoor gelegen, wordt de Koornmarkt genoemd; daar werd reeds in 1397, even als nog thans, de

[pag. 84]

markt gehouden. Toen verbood men om eenige voorwerpen te zetten of te leggen in de Koornmarktspoort, behalve des Maandags wanneer ’t marktdag was. Op een bepaald gedeelte van de Koornmarkt, op den blauwen steen bij de kaak, mochten op marktdagen de uitheemsche lieden die pantoffelen, laarzen, schoenen enz. verkochten niet hunne waar ter markt staan, blijkens eene bepaling van 1506.
     De kaak, waarop de menschen te pronk werden gesteld, was een groote paal op een steenen voetstuk; bovenaan was een soort van hol traliewerk van ijzer, waarin de delinquenten werden geplaatst, die daar met ladders moesten inklimmen. Een zeskant dakje dekte dit korfwerk van boven. Later werd de kaak voor den gevel van ’t oude Raadhuis geplaatst.
     De Koornmarktspoort schijnt vroeger niet bewoond geweest te zijn, of deze woning zal onbruikbaar zijn geworden, althans in 1642 besloot men om daarin een woning in te richten, en de buitenmuren van ’t vierkant vertoonen nog heden de sporen van die verbouwing. Voor ’t verkeer schijnt de poort ook lang gesloten geweest te zijn, immers in 1645 wordt zij op verzoek van eenige omwonende burgers weder geopend. Het corps de garde was er later in geplaatst, maar werd in 1660 daaruit verwijderd, en in 1686 werd de poort tot militaire gevangenis ingericht.
     Zij lag vroeger veel nader aan het water dan thans. Zoo besloot de raad in 1654 dat er voor de poort een hoofd in de rivier zou gemaakt worden, opdat daaraan de schepen zouden kunnen aanleggen, om het koorn en andere waren uit de schuiten op de Koornmarkt te dragen.
     Thans dient deze poort tot cantonale gevangenis en woning van een brigadier der rijksveldwacht.

____________

Category(s): Kampen
Tags: , , ,

Comments are closed.