De Joden in Overijssel van hunne vestiging tot 1814.
Nagelaten Dissertatie van Helena Poppers.
Uitgevers-Compagnie „DE BRANDING”. Utrecht — Amsterdam MCMXXVI
Voorbericht van Prof. Dr. I. H. Gosses | V | |||
Inleiding van Sigmund Seeligmann | VII | |||
Hoofdstuk | I. | De Joden in het tegenwoordige Overijsel vóór den tachtigjarigen oorlog. | 1 | |
II. | De beteekenis van de Zeventiende eeuw voor de Joodsche bevolking in Overijsel | 7 | ||
Vestiging van Joden in Overijsel: Bezwaren van godsdienstigen aard. | 10 | |||
Bezwaren van economischen aard. | 11 | |||
De drie groote steden. | 13 | |||
Kleine steden. | 14 | |||
III. | De Joden buiten Zwolle in de provincie Overijsel gedurende de 18de eeuw | 17 | ||
§ 1. | De vestiging der Joden | 17 | ||
– De woonplaatsen: Kampen. | 17 | |||
– Kleine Steden. | 18 | |||
– Het platteland. | 19 | |||
– Aantal. | 20 | |||
– Steden die hen niet toelieten. | 21 | |||
§ 2. | De Joden tegenover de Christenen en onderling | 22 | ||
– Rechtspositie. | 22 | |||
– Huwelijken. | 23 | |||
– De Joodsche gemeenschap: Levensopvatting. | 24 | |||
– Taal. | 25 | |||
– Onderlinge verhouding. | 26 | |||
§ 3. | Organisatie der Joodsche gemeenten. | 27 | ||
– Kampen. | 27 | |||
– Wording van de bestuursinrichting. | 27 | |||
– Verhouding tot het stadsbestuur. | 30 | |||
– De Synagoge. | 31 | |||
– Begraafplaats. | 31 | |||
– De kleinere gemeenten. | 31 | |||
§ 4. | De economische beteekenis der Joden. | 31 | ||
– Als neringdoenden. | 31 | |||
– Markten. | 33 | |||
– Belemmering van den Joodschen handel: Kampen. | 33 | |||
– Verhouding tot de boeren en andere bevolking. | 37 | |||
– Groote heeren. | 38 | |||
– Uitingen van antisemitisme. | 38 | |||
§ 5. | Onsociale elementen. | 39 | ||
– Maatregelen tegen de misdadigers. | 45 | |||
– Beperkingen voor de Joodsche zwervers en kooplui: | ||||
a. ten gevolge van het optreden van misdadigers. | 46 | |||
b. tengevolge van andere oorzaken. | 47 | |||
IV. | De Zwolsche Joden tot 1795 | 48 | ||
A. | Verhouding tusschen de Joden en Christenbevolking | 48 | ||
§ 1. | Samenstelling der Joodsche bevolking. | 50 | ||
-Vestiging en wettelijke bepalingen daarop. | 50 | |||
– Bezorgdheid over toeneming van het aantal Joden. | 53 | |||
– Maatregelen tot wering van ongewenste elementen. | 56 | |||
– Plaats van herkomst. | 57 | |||
– Aantrekkingskracht. | 58 | |||
a. Vrijheden. | 58 | |||
b. Beroepen. | 59 | |||
c. Het bestaan van eene Joodsche gemeente. | 60 | |||
§ 2. | Economische verhoudingen. | 60 | ||
– Markten. | 61 | |||
– De Gilden. | 63 | |||
– Verhouding tot de overige neringdoenden. | 65 | |||
B. | Organisatie der Joodsche gemeente. | 69 | ||
§ 1. | Bestuursinrichting. | 69 | ||
– Financiën. | 73 | |||
§ 2. | Kerkelijke gemeente en stadsoverheid. | 75 | ||
§ 3. | Taak der gemeente als godsdienstig genootschap. | 77 | ||
– De begraafplaats. | 78 | |||
– De Synagoge. | 79 | |||
– Ambtenaren. | 82 | |||
– Organisatie der gastvrijheid. | 83 | |||
Hoofdstuk | V. | De Joden hier te lande in den Franschen tijd (1795-1814) | 86 | |
§ 1. | De emancipatie der Joden. | 87 | ||
§ 2. | Maatregelen van Koning Lodewijk ten gunste der Joden. | 89 | ||
– Het Opperconsistorie. | 90 | |||
a. Gedachtensfeer. | 91 | |||
b. Algemeene werkzaamheid. | 93 | |||
c. Israëlietisch Corps. | 94 | |||
d. De doorvoering van de gelijkstelling der Joden in het burgelijke leven. | 97 | |||
§ 3. | Het O.C. tijdens de inlijving van het Koninkrijk Holland. | 98 | ||
a. Voorbereiding van de Fransche organisatie voor de Nederlandsche Joden. | 98 | |||
b. De pogingen tot gelijkstelling der Joden met andere gezindten i.h. burgelijke leven. | 102 | |||
§ 4. | Financiën van het Opperconsistorie. | 103 | ||
Hoofdstuk | VI. | De burgerlijke gelijkstelling der Joden in Overijssel, hunne organisatie onder het koningschap van Lodewijk Napoleon en gedurende de inlijving. | 106 | |
§ 1. | De emancipatie der Joden in de provincie Overijssel. | 106 | ||
§ 2. | De nieuwe organisaties. | 109 | ||
– Het ontwerp eener consistoriale organisatie in Overijssel. | 109 | |||
– Strijd over het bezit der consistoriale kerk. | 109 | |||
– Ontworpen bestuursinrichting. | 111 | |||
– Feitelijke bestuursinrichting. | 111 | |||
– Het Consistorie te Zwolle onder de Fransche organisatie. | 112 | |||
– Houding van den Groot Rabbijn. | 114 | |||
– Taak van het Consistorie tegenover de Gemeenten. | 115 | |||
Hoofdstuk | VII. | Het maatschappelijk en godsdienstig leven der Joden in Overijssel 1795-1814. | 127 | |
§ 1. | De uitbreiding der rechten van de Overijselsche Joden. | 128 | ||
– Toelating te Deventer en Steenwijk. | 128 | |||
– De deelneming aan het publieke leven. | 129 | |||
– Bekleeding van ambten. | 130 | |||
– Onderwijs. | 131 | |||
– Het aannemen van familienamen. | 132 | |||
§ 2. | De veranderingen in de economische toestanden. | 132 | ||
– Markten. | 134 | |||
– Vermogenstoestand. | 137 | |||
§ 3. | De vervulling van militaire plichten. | 138 | ||
– Het Israelietisch Corps. | 138 | |||
– De Conscriptie. | 139 | |||
§ 4. | Algemeene wijzigingen in de aangelegenheden der Joodsche gemeenten. | 142 | ||
– Collecten. | 142 | |||
– Wering van ongewenschte elementen. | 144 | |||
– De Godsdienstoefeningen. | 146 | |||
§ 5. | Bijzonderheden over enkele Joodsche gemeenten. | 146 | ||
– Zwolle. | 146 | |||
– Deventer. | 149 | |||
– Kampen. | 150 | |||
– Blokzijl. | 151 | |||
– Enschede. | 153 | |||
Lijst van verkort geciteerde werken. | 155 | |||
Inhoudsopgave | 156 |
_____________________
– Poppers, H. & Seeligmann, S. (1926) De Joden in Overijssel van hunne vestiging tot 1814. Nagelaten Dissertatie van Helena Poppers. (Posthume Proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Groningen). Utrecht: Uitgevers-Compagnie „DE BRANDING”.