Bibliografie van De Slag bij Ane (1227)

Nederlaag van Otto II van Lippe, bisschop van Utrecht, bij de slag bij Ane (bij Coevorden) op 28 juli 1227. De bisschop sneuvelt bij deze slag tegen de opstandelingen onder Rudolf van Coevorden. Veldslag op glooiend terrein in de omgeving van Coevorden. Bron: Rijksmuseum
Bibliografie (chronologisch geordend):
Boeken:
- N. (1835). Slag bij Koeverden in het jaar 1227, onder Otto van der Lippe, XXXIV Bisschop van Utrecht. In Tijdschrift voor geschiedenis, oudheden en statistiek van Utrecht, 1, (pp. 547-569). Utrecht: N. van der Monde.
- Magnin, J.S. (1846). De Voormalige Kloosters in Drenthe, geschiedkundig beschouwd. (2e herziene druk) Heerenveen: F. Hessel.
- Pijnacker Hordijk, Mr. C. (1888). Quedam Narracio: De Groninghe, De Thrente, De Covordia et De Diversis Aliis sub diversis episcopis Trajectensibus.1 Utrecht: Kemink & Zoon.
- Welsch, A.G. & Röring, W.G.A.J. (1890). VI. Te Ane. In Uit Overijsel’s verleden: Enkele bladzijden uit Overijssel’s geschiedenis in tijdsorde gerangschikt, aan het volk verhaald. (2e herziene druk). (pp. 20-24). Almelo: W. Hilarius Wzn.
- Hogeman, J. (1892). Inleiding tot de hier volgende vertaling van den onbekenden schrijver over de zaken van Drenthe en Groningen uit de eerste helft der dertiende eeuw. Nieuwe Drentsche Volksalmanak, 10 35-38.
- Hogeman, J. (1892). Ernstig en getrouw geschiedverhaal van de daden der Utrechtsche bisschoppen, vooral wat Groningen, Drenthe en Koever den betreft (opgemaakt reeds in ’t jaar 1232). Nieuwe Drentsche Volksalmanak, 10 39-64.
- Hogeman, J. (1893). Ernstig en getrouw geschiedverhaal van de daden der Utrechtsche bisschoppen, vooral wat Groningen, Drenthe en Koevorden betreft (opgemaakt reeds in ’t jaar 1232) (vervolg). Nieuwe Drentsche Volksalmanak, 11 19-52.
- Hoogland, W. van (1908). Afstamming der kinderen van Jhr. Mr. E.B.F.F. Wittert van Hoogland en C.H. Barones Snouckaert van Schauburg van Graaf Otto I van Gelre (p. 5). Arnhem: G.J. Thieme.
- Slicher van Bath, B.H. (1946). Drente’s vrijheid. In Prof. Dr. L. van der Essen, Prof.Dr. R. Post e,a.(Reds.). Bijdragen voor de geschiedenis der Nederlanden, 1 (pp. 161-196). ‘s-Gravenhage/Antwerpen: Martinus Nijhoff/De Sikkel.
- NN (1949). Vaderlandse Geschiedenis: 59. Utrecht in de Middeleeuwen. In Eerste Schetsenbundel, I zesde druk (pp. 172-173). Vereniging Gereformeerde Jongelingsbond: [z.n.]
- Kuile Sr., Mr. G.J. ter (1949). Recente archeologische bodemvondsten Overijssel. Versl. en Meded., 64, 17-24.
- Prakke, H.J. (1951). Deining in Drenthe: historisch-sociografische speurtocht door de ‘Olde lantschap’. (Proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Groningen). Assen: Koninklijke Van Gorcum.
- Dieperink, F.H.J. (1953). De Drentse opstand tegen het bisschoppelijke gezag in 1227. In O. Oppermann en D.Th. Enklaar (Reds.). Studien betreffende de Geschiedenis van Oost-Nederland van de Dertiende tot de Vijftiende eeuw.2 (pp. 1-36). Groningen/Djakarta: J.B. Wolters.
- Schaap, H.P. (1954). De slag bij Ane (27 juli 1227). Nieuwe Drentse Volksalmanak 72, 131-146.
- Bakker, M.M. de (1959). De Abdij Mariënkamp te Assen. Nieuwe Drentse Volksalmanak, 77, 14-63.
- Eysselsteijn, B. van (1959). Ballade van de Slag bij Ane. Nieuwe Drentse Volksalmanak 77, 145-146.
- Slicher van Bath, B.H. (1962). De betekenis van de Slag bij Ane. Twentse Post, Maandblad voor Twente, 1 (8), 7-9.
- Damen O.S.B., Dom C. (1963). Het Benediktinessenklooster Zwartewater bij Hasselt. Versl. en Meded., 78, 71-113.
- Overdiep, G. (1977). De slag bij Ane 1227. Peize: [z.n.]
- Braaksma, A.M., Bussel-Eijlander, M. van, Clazing, A,M. & Hol, R.C. (1977). Quedam Narracio de Groninghe, de Thrente, de Covordia et de diversis aliis sub diversis episcopis Traiectensibus. Een verhaal over Groningen, Drente en Coevorden en over allerlei gebeurtenissen onder verschillende Utrechtse bisschoppen.3 Amsterdam: Historisch Seminarium Universiteit van Amsterdam
- Beuker, J.R. (1980). Vondsten en plaats van de slag bij Ane. Nieuwe Drentse Volksalmanak 97, 9-15.
- Kuys, J., Leeuw, L. de, Paquay, V. & Schaik, R. van (1983). De Tielse kroniek. II Boek VI: Paragrafen 204-304?. In De Tielse kroniek: Een geschiedenis van de Lage Landen van de Volksverhuizingen tot het midden van de vijftiende eeuw, met een vervolg over de jaren 1552-1566. (pp. 58-77). Amsterdam: Verloren.
- Blok, D.P. (1985). III. De vroege Middeleeuwen tot ca. 1150. In J. Heringa (Red.). Geschiedenis van Drenthe (pp. 141-170). Meppel/Amsterdam: Boom.
- Tromp, H.M.J. (1985). IV. Drenthe, Coevorden en de bisschop 1150-1395. In J. Heringa (Red.). Geschiedenis van Drenthe (pp. 171-196). Meppel/Amsterdam: Boom.
- Wermert, J. (1988) Bernhard der Gute von Horstmar – ein altes Bildnis neu entdeckt. In: Westfalen: Häfte für Geschichte, Kunst und Volkskunde, 66.4 (pp. 142-144). Münster: Aschendorff Verlag.
- Rij, H. van (1989). Een verhaal over Groningen, Drente en Coevorden en allerlei andere zaken onder verschillende Utrechtse bisschoppen: Quedam Narracio de Groninghe, de Thrente, de Covordia et de diversis aliis sub diversis episcopis Traiectensibus.5 Hilversum: Verloren.
- Schmidt, H. (1990). Hermann II. zur Lippe und seine geistlichen Brüder: Zum Verhältnis von adligem Selbstverständnis und norddeutscher Bauernfreiheit im 13. Jahrhundert. In Hans-Joachim Behr & Friedrich Gerhard Hohmann Westfälische Zeitschrift6 , 140. (pp. 209-232). Paderborn: Bonifatius druk, buch, verlag.
- Jansen, H.P.H. & Janse, A. (1991). Kroniek van Bloemhof [Emo] 77-84. In Kroniek van het klooster Bloemhof te Wittewierum.7 (pp. 221-253). Hilversum: Verloren.
- Hucker, B.U. (1994). Wilbrand von Oldenburg-Wildeshausen, Administrator der Bistümer Münster und Osnabrück, Bischof von Paderborn und Utrecht († 1233). In Jahrbuch für das Oldenburger Münsterland 1994, 43 (pp. 60-70). Oldenburg: Verlag Vechtaer Druckerei/Verlag Vechta.
- Graaf, R.P. de (1996). Oorlog om Holland 1000-1375. Hilversum: Verloren.
- Visscher, W. (1997). De Slag bij Ane: Een kruistocht en de vrijheid.8 Nieuw-Amsterdam: [z.n.]
- Meier, U. (2003). Fast ein Heiliger: Bernhard II. zur Lippe. In G. Signori (Red.). “Heiliges Westfalen”: Heilige, Reliquien, Wallfahrt und Wunder im Mitteralter: Religion in der Geschichte, Kirche, Kultur und Gesellschaft, Band 11, (pp. 79-110). Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte.
- Graaf, R. de (2004). 4. Mislukte contra-guerrilla in de Drentse Oorlog 1227-1234. In R. de Graaf Oorlog om Holland 1000-1375.9 (pp. 265-272). Hilversum: Verloren.
- Schmeyers, J. (2004). Die Stedinger Bauernkriege: Wahre Begebenheiten und geschichtliche Betrachtungen. Lemwerder: Stedinger Verlag.
- Meier, U. (2008). “Der Eckstein ist gekommen…”. Die Konsolidierung der Herrschaft Lippe im 13. Jahrhundert. In Jutta Prieur-Pohl (Red.). Lippe und Livland. Sonderveröffentlichungen des Naturwissenschaftlichen und Historischen Vereins für das Land Lippe, Band 82 (pp. 56-74). Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte.
- Tamm, M. (2009). Communicating crusade. Livonian mission and the Cistercian network in the thirteenth century. Ajalooline Ajakiri,10 , 129/130 (3/4), 341-372.
- Roolfs, F.H., H. Riedel-Bierschwale & V. Honemann (2011). Een cronike van den greven van Benthem: Edition und Übersetzung einer Spätmittelalterlichen Chronik über die Grafen von Bentheim (2e auflage) Bielefeld: Verlag für Regionalgeschichte.
- Wieselhuber, Chr. (2016). Mehr mit dem weltlichen als mit dem geistlichen Schwert – Bremens letzter Kirchenfürst Gerhard II. (1219-1258). In Klaus Behrens-Talla (Red.). Hospitium Ecclesiae: Forschungen zur Bremischen Kirchengeschichte: Von Persönlichkeiten der bremischen Kirchengeschichte I, Band 26, (pp. 7-68). Bremen: Vereinigung für Bremische Kirchengeschichte.
- Finke, B.J. (2018). Graafschap Drenthe en het foreestrecht: Over de graven van Hamaland, de bisschop van Utrecht en de schenking van rechten door de Duitse keizer. Wergea: De auteur & Stichting Onderzoek Drentse Families en Huizen.
- Johannek, P. (2020). ‘Bernhard III. (genannt der Gute) von Horstmar’. In Peter Ilisch, Horstmar: Historischer Atlas Westfälischer Städte, 13: Veröffentlichungen der Historischen Kommission für Westfalen 56, Neue Folge (pp. 4-8). Münster: Ardey-Verlag GmbH.
- Randen, S. van (2020). De slag bij Oldeberkoop, die niet doorging (1232). De Ovend,11 48 (6), 8-14.
- Vliet, Kaj van (2021). Roemloos ten onder in de Slag bij Ane: de herkomst van de ridders uit het leger van bisschop Otto van Lippe. In Hildo van Engen, Han Nijdam & Kaj van Vliet. (Reds). Macht, bezit en ruimte: Opstellen over de noordelijke Nederlanden in de middeleeuwen.12 (pp. 81-110). Hilversum: Verloren.
- Visscher, W. (2022). De Slag bij Ane 1227: Een slag, een veld en een klooster’ Nieuw-Amsterdam: [z.n.]
- Wieselhuber, Chr. (2022). Lippe(n)bekenntnisse. Erzbisschof Gerhard II. von Bremen und seine Familie. In Thomas Jan Kck (Red.). Jahrbuch der Gesellschaft für niedersächsische Kirchengeschichte, 119./120. Band. (pp. 7-18). Hannover.
- Velde, M. te (2024). 17. Een ridderbegraafplaats bij Zwartewatersklooster. In Ad de Bruijne, Rob van Houwelingen & Jan Klok (reds.). Gevarieerde oogst: Vriendenbundel voor Erik A. de Boer. (pp. 164-173). Amsterdam: Buijten & Schipperheijn Motief13
Leesboeken:
- Boer, Jan L. de (1924). De Ridder van Sint Jan: Historische Roman spelende in de 13e eeuw in Drenthe. Elburg:
- Wilmink, W. (1979). Moord in het moeras Amsterdam: Kosmos Uitgevers
- Penning, Y. (1995). Op de vlucht: Slag bij Ane 1. Roden: Educatieve uitgeverij Maretak.
- Timmermans, G. (2013). De slag gewonnen, de slag verloren”, over de Slag bij Ane,. Soest: Uitgeverij Boekscout.
- Timmermans, G. (2014). Gevangene van de bisschop: 1227 de slag bij Ane.14 Hardenberg: Uitgeverij Heijink.
- Timmermans, G. (2016). Het verlies van Hasselt: 1227 De Slag bij Ane. Hardenberg: Uitgeverij Heijink.
- Vries, P. de (2021). Thumbs, 12 honderd en nog wat, Narracio: De slag bij Ane, deel 1. Amsterdam: Buro Blauwbrug
Kranten:
- NN (1938, 19 juni). Coevorden, „pynbanck der bisschoppen”: Eens sleutel van den Noordertuin: Hoe Bisschop Otto van Lippe lijf en leven verloor in den slag bij Ane. De Telegraaf, 46 (17.184). p. 7.
- N.N. (1942, 12 oktober). Waar eens een felle strijd woede…. Kanonskogel uit de 13e eeuw gevonden. Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant, 71 (239). p. 2.
- N.N. (1948, 30 oktober). Gouden ruiterspoor gevonden bij Gramsbergen. Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 159 (255). p. 3.
- N.N. (1948, 13 november). Gramsbergens gulden spoor is van ijzer: Alleen in of aan de spits zit goud. Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 159 (257). p. 5.
- NN (1948, 23 november). De historische vonsten te Gramsbergen. Afkomstig van de slag bij Ane? Nieuw Overijsselsch dagblad, 3 (265). p. 3.
- N.N. (1949, 13 mei). Twee padvinders vonden strijdbeugel. Henk Geel en Ad. Geel uit Amsterdam doen vondst uit de tijd van 1227. Nieuwe provinciale Groninger courant, 61 (110). p. 4.
- N.N. (1952, 11 maart). Mijndetectors fluiten op middeleeuws slagveld: Nog meer „gulden sporen” in Ane’s bodem?. Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 163 (59). p. 2.
- N.N. (1952, 31 juli). 725 jaar geleden: slag bij Ane. Drentse boeren versloegen indrukwekkend ridderleger. Ons Noorden, 37 (971). p. 2.
- N.N. (1957, 24 september). Een monument voor de Slag bij Ane. Zutphens dagblad, 17 (224). p. 5.
- N.N. (1958, 20 februari). Historische vondsten in het gebied van de „slag bij Ane”. Algemeen Handelsblad, 131 (42563). p. 2.
- N.N. (1964, 24 januari). Denk aan de helden van Ane. Trouw, 23 (5739). p. 3.
- Schaap, Dr. mr. H.P. (1966, 15 augustus). ’Meningsverschil over feodale rechten was de oorzaak van de Slag bij Ane’ Nieuwsblad van het Noorden, 79 (188). p. 9.
- Schaap, Dr. mr. H.P. (1966, 22 augustus). „Slag bij Ane is een feit van grote historische betekenis” zegt lezer. Nieuwsblad van het Noorden, 79 (194). p. 9.
- Ubbink, J. (1970, 25 juli). De schromelijk verwaarloosde Slag bij Ane.
Het Rotterdamsch parool, 30 (173). p. 7. - Sloothaak, J. (1977, 29 juli). Slag bij Ane is nog actueel: Vrijheidsstrijd van Drentse boeren 750 jaar geleden. Trouw, 35 (10203). p. 5.
- N.N. (1977, 30 juli). Ane (1226): het Drentse Warns. Sneon & Snein Wekelijkse bijlage Leeuwarder courant, 225 (176). p. 7.
- N.N. (1985, 29 juli). Drenten zinnen op opgravingen bij Ane: Om vrijheidsstrijd van 1227 tastbaarder te maken. Nieuwsblad van het Noorden, 98 (176). p. 3.
- Lange, H. de (1987, 14 augustus). Adel vergaloppeerde zich in moeras bij Ane. Trouw, 45 (13142). p. 2.
- Wierenga, J. (1989, 30 augustus). Speurtocht naar gesneuvelde ridders: Nog geen onderdelen van wapens gevonden. Nieuwsblad van het Noorden, 102 (202). p. 15.
- Westera, J. (1990, 30 juli). Stichting Archeologie en Monument: ‘Slag bij Ane vond plaats bij Coeverden’ Nieuwsblad van het Noorden, 103 (177). p. 3.
- Gerritse, Th. (1994, 25 juli). De vergeten slag bij Ane. Algemeen Dagblad, 49 (73). p. 2.
Websites:
- De Graafschap in de Middeleeuwen.
- DE GULDEN SPORENSLAG van de LAGELANDEN (slag bij Ane).
- De vereniging Herdenking Slag bij Ane.
- Dorpshistorie
- Geschiedenis Coevorden.
- Nazaten de Vries.
- Quedam narracio de Groninghe, de Thrente, de Covordia et de diversis aliis sub diversis episcopis Traiectensibus.
- Utrecht Vroeger.
De Stichting Overstichtse Oorlogen.
Wat doen wij?
Het (doen) bevorderen van kennis en inzicht inzake episodes en incidenten van gewapende strijd in de hoge Middeleeuwen, gevoerd om de regionale en/of lokale macht in het Oversticht, het bestuurlijke territorium van de bisschop van Utrecht, al dan niet in relatie tot andere soevereine staten en steden binnen het Heilige Roomse Rijk.
Zie voor meer info: www.historiedrenthe.nl
_______________
- Velde, M. te & Hul, R.M. van ’t (2024). Bibliografie van “De Slag bij Ane (1227)”