|pag. 33|
Een Beatrix in onze stad
Het verhaal ‘Een Beatrix in onze stad’ is overgenomen uit de bundel HOOG BEZOEK, die op 30 april van dit jaar door schoolkinderen aan H. M. de Koningin is aangeboden bij haar bezoek aan de stad Kampen. Naast verhalen van alle 21 basisscholen en de 3 scholen voor speciaal onderwijs is ook een beknopte geschiedenis van Kampen opgenomen met aandacht voor bezoeken van de Oranje ’s in vroeger tijden aan de stad. De samensteller van het boek, Daan van Driel, begint met een vertelling uit het jaar 1938: hoe Kampen feestvierde bij de geboorte — nu vijftig jaar geleden — van prinses Beatrix.
En dan volgt het verhaal dat hier in ons huisorgaan is overgenomen. Het boek (ruim 200 blz.) is een uitgave van Van der Berg te Kampen en kost f 16,—.
In de vroege ochtend (het is vier uur) van 31 januari 1938 wordt in Kampen aan de Hendrik van Viandenstraat 40 een meisje geboren.
Dokter Jacobze assisteert bij de bevalling. Het is het tweede kind van Mirjam en Meijer Druijff en een zusje voor de kleine Maurits. Vader is Godsdienstleraar bij de Nederlandse Israëlitische Gemeente aan de IJsselkade.
Het kleine wicht is ’t enige babytje dat die dag in onze stad het levenslicht ziet, de registers van de Burgerlijke Stand leggen er getuigenis van af.
Voor de familie Druijff staat vast dat hun kleine een Oranje-naam zal moeten dragen. Geloof maar dat zij die laatste maanden in ‘dubbele’ verwachting hebben geleefd: een tweede kindje, misschien wel op dezelfde dag als een prins of prinses uit het geliefd Oranjehuis. Dat wordt natuurlijk een Willem of een Wilhelmina. Zou het ook een naam kunnen zijn voor hun toekomstige kleine? Waarschijnlijk hebben zij hun Gebedenboek opgeslagen en daar gelezen: ‘Moge de jonggeborene ter wereld komen in een gunstig uur en onder een goed gesternte, bestemd tot leven en vrede en gezondheid…’.
En nu is het dan zo ver.
We weten niet precies wanneer de blijde vader z’n dochtertje is gaan aangeven bij de betreffende ambtenaar: was het vóór tien voor tien die ochtend? Of na de heugelijke tijding via de radio: het bericht op dat tijdstip van de geboorte van een prinsesje? Een naam heeft dit prinsesje nog niet, die zal eerst bekend worden gemaakt bij de aangifte door Z.K.H. Prins Bernhard de volgende dag op het Gemeentehuis van Baarn. Maar het meisje in Kampen aan de Hendrik van Viandenstraat op ‘Zuid’ moet nu, op 31 januari, al wèl een naam hebben.
Ina Wilhelmina, zo zal ze gaan heten! Dat ligt in de lijn nietwaar? En de ambtenaar, de bekende heer G. van den Oever, schrijft …‘Heden een en dertig Januari…’.
Maar ja, die andere dag wordt bekend gemaakt dat de Oranjetelg de namen Beatrix Wilhelmina Armgard heeft gekregen. Een foto van de geboorteakte verschijnt zelfs in de Kamper Courant. Wat doet nu mijnheer Druijff? Hij meldt zich nogmaals bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand aan de IJsselkade …En ‘akte Nr. 40′ wordt grondig veranderd: de datum wordt ‘twee Februari’, ‘Ina’ wordt doorgehaald en ‘Beatrix’ wordt in de kantlijn toegevoegd.
De kleine gaat verder onder de namen Beatrix Wilhelmina Druijff.
En zo kan er diezelfde dag nog een foto van moeder en dochter in de krant worden geplaatst met als bovenschrift: ‘Een Beatrix in onze stad’. In het bericht staat ook te lezen dat de kleine uit de Hendrik van Viandenstraat de grote, prachtige pop van het zgn. ‘Luiermand-comité’ (o.l.v. mevrouw Jacobze) heeft gekregen.
Een dergelijke luiermand-pop was immers bestemd voor het meisje dat zou worden geboren op of nabij de dag waarop het Oranjekind ter wereld zou komen.
Een gunstig uur, jawel. Maar een goed gesternte ook? Onze Beatrix is een …Joods meisje. Nog in vrijheid. Onder het Oranjehuis, voor veel Joodse
|pag. 34|
Afbeelding: Geboorte acte
Foto: Moeder en dochter.
|pag. 35|
Foto: De kinderen Druijff
Foto: Meijer Druijff
families hèt symbool van de gastvrijheid en de bescherming die hun voorouders in een ver verleden hier te lande hebben genoten.
Een gastvrijheid die niet is vergeten nu zij allang burgers zijn geworden van het Koninkrijk der Nederlanden. In de synagoge, ook in die aan de IJsselkant te Kampen, wordt meegeleefd bij elke droeve of blijde gebeurtenis in het Oranjehuis. De programma’s bij die gelegenheden gedrukt leggen er een welsprekend getuigenis van af. Menigmaal is het ‘Gebed voor het Koninklijk Huis’ opgezonden in de Joodse Gemeente.
En een lid van die Gemeente maakt deel uit van de Kamper Oranjevereniging, dat is iets vanzelfsprekends. Lange tijd was dat de heer Sally van Genderingen, met gepaste trots!
Nu nog in vrijheid, schreven we zojuist. Maar boven Europa pakken zich donkere wolken samen. Niet in het minst voor de Joden. En er is nòg een kiekje bekend van de kinderen Druijff. Spelend bij een boom. Het is dan al 1941 en al oorlog geworden. De kleine Beatrix Druijff is in de wereldbrand die toen woedde, omgekomen.
Mèt haar broertje. En met twee miljoen andere Joodse kinderen. De bevrijding, in het voorjaar van 1945, kwam voor hen te laat.
De verjaardag van de Nederlandse Koningin wordt gevierd op 30 april. Dat is een datum die dicht aanligt tegen 4 en 5 mei, elk jaar de herdenking van de doden uit de Tweede Wereldoorlog en de viering van de bevrijding. Blijde dagen, om de vrijheid die weerkeerde, om de prinses van toen, die thans koningin is.
Maar ook dagen van inkeer. Om de doden van toen. Om dat andere prinsesje, de Beatrix uit onze stad.
Jaap van Gelderen
________
Gelderen, J. van (1988) Een Beatrix in onze stad. IJsselacademie, 11 (2), 33-35.