11. Registers en lijsten

11. Registers en lijsten


1. Afkortingen

ARA Algemeen Rijksarchief, ’s Gravenhage.
BL British Library, zie 11.2.
Bibl. Bibliografie, 11.3.
BWPGN Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland, zie 11.4.
CBG Centraal bureau voor de genealogie, zie 11.2.
D.K.O. Dordtse kerkorde.
KB Koninklijke bibliotheek, zie 11.2.
KHA Koninklijk Huisarchief, zie 11.2.
GAA Gemeente archief Amsterdam, zie 11.2.
GAD Gemeente archief Deventer, zie 11.2.
GAK Gemeente archief Kampen, zie 11.2.
GAZ Gemeentelijke archiefdienst Zwolle, zie 11.2.
N.C. Nederlandsche Criticus, zie 11.3.
N.J. Nederlandsche Jaarboeken, zie 11.3.
N.G.B. Nederlandse geloofsbelijdenis.
N.G.E. Neue gelehrte Europa, zie 11.4 Strodtmann.
NNBW Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek, zie 11.4.
N.S. Nederlandsche spectator, zie 11.3.
RAG Rijksarchief in Gelderland, zie 11.2.
RAO Rijksarchief in Overijssel, zie 11.2.
RAU Rijksarchief in Utrecht, zie 11.2.
UBA Universiteitsbibliotheek Gemeentelijke Universiteit Amsterdam, zie 11.2.
UBL Universiteitsbibliotheek Leiden, zie 11.2.
UBU Universiteitsbibliotheek Utrecht, zie 11.2.




|pag. 209|

2. Archivalia

Aangegeven zijn achtereenvolgens de afkortingen en namen van geciteerde archiefbewaarplaatsen, de archieven en verzamelingen (gecursiveerd indien naar meerdere onderdelen uit één archiefbewaarplaats verwezen wordt), gevolgd door een lijst van de geciteerde onderdelen daarvan.

KHA     Koninklijk Huisarchief.
Archief Willem IV:
171, brieven van Willem IV aan Anna;
173:3, brieven van Ch. Bentinck aan Willem IV;
184:2, diverse brieven aan Willem IV;
431:1, brieven van J. de Back aan Anna;
431:2, brieven van Ch. Bentinck aan Anna;
431:5, diverse brieven aan Anna;
470, aantekeningen van Anna;
Archief Bentinck:
15, brieven aan Willem Bentinck;
65, stukken m.b.t. Universiteit Leiden.
KB     Koninklijke bibliotheek.
71B22, diverse stukken m.b.t. Overijssel;
73B37, brieven aan Ch. en W. Bentinck;
131C29, diverse spotschriften.
BL     British Library, Londen.
Verzameling handschriften:
Collectie Egerton:
1728,1729, briefwisseling tussen Ch. en W. Bentinck;
1732, 1733, 1734, aantekeningen van W. Bentinck;
1735, briefwisseling tussen W. Bentinck en Willem IV resp. Anna;
1746, 1747, brieven aan Willem Bentinck;
1861, brieven van Anna aan W. Bentinck.
ARA     Algemeen Rijksarchief, ’s Gravenhage.
1.04.13, Archief Verenigde Oostindische Compagnie, Kamer Amsterdam:
5130, scheepsjournaal Akerendam 1754/1755
6323, lijst opvarenden Akerendam 1754/1755.
RAO     Rijksarchief in Overijssel, Zwolle.
Algemeen archief, Statenarchief:

|pag. 210|

209-213, resoluties van Ridderschap en Steden;
4883, 4884, stukken m.b.t. gereformeerde kerk Zwolle.
Provinciale synode van Overijssel:
7, notulen synode;
15, notulen deputaten van de synode;
41, plakkaten;
49, brief ds A. van der Os;
94, notulen synode Friesland;
101, notulen synode Groningen.
Classis Zwolle van de Hervormde kerk:
5, notulen van de classis;
8, bijlagen bij de notulen.
Familiearchief Van Rechteren van Almelo.
RAG     Rijksarchief in Gelderland, Arnhem.
Familiearchief Bentinck:
IB, 257, geschriften van de gravin Bentinck op godsdienstig gebied;
IIA, 658, 728, diverse stukken;
VI 9, correspondentie Willem Bentinck.
RAU     Rijksarchief in Utrecht, Utrecht.
Classis Utrecht van de Hervormde kerk:
notulen classis.
GAZ     Gemeentelijke archiefdienst Zwolle.
               AAZ 01                Algemeen archief Gemeente Zwolle:
28, notulen van raad en meente;
83, 84, resoluties van schepenen en raden;
6140, geschillen met predikanten;
6272, rapport van keurmeesters, 1753;
6364, prijzen aan leerlingen van de latijnse school;
6837, brief van kerkeraad over zondagsheiliging.
               KA 17                  Kerkelijk archief Hervormde gemeente Zwolle:
7, 8, notulen kerkeraad;
87, reglement van orde.
               PA                       Persoonlijke archieven:
Familiearchief Geldermans.
               RBSO                  Diverse DTB-boeken.
Volkstelling 1748.
Fiches met gegevens uit diverse bronnen:
s.v. div. familienamen;

|pag. 211|

s.v. catechiseermeesters;
s.v. schoolmeesters;
s.v. predikanten.
GAD     Gemeente archief Deventer.
Kerkelijk archief Hervormde classis Deventer:
6, notulen classis;
34, notulen synode Noord-Holland 1756;
109, 110, notulen synode Overijssel;
129, lastbrief van commissarissen-politiek ter synode 1651.
GAK     Gemeente archief Kampen.
Kerkelijk archief Hervormde gemeente Kampen:
25, notulen deputaten synode Overijssel.
Hervormde classis Kampen, waarin opgenomen
archief classis Vollenhove-Steenwijk:
17, register synodale handelingen in
Holland m.b.t. de Remonstranten, 1619-1777;
165, 166, repertorium synode Overijssel 1600-1803.
GAA     Gemeente archief Amsterdam.
376, Kerkelijk archief Hervormde gemeente Amsterdam:
24 notulen kerkeraad;
99, 100, diverse stukken.
379, Archief van de classis Amsterdam van de Hervormde kerk:
12 notulen classis.
UBA     Universiteitsbibliotheek Gemeentelijke Universiteit Amsterdam.
Collectie Mennonitica:
0-65-165, 166, 167, 168, collectie
gedrukten afgewisseld met aantekeningen van dominees Noortberg en Sluiter.
UBL     Universiteitsbibliotheek Leiden.
Verzameling handschriften:
BPL 127AD1, 2, 3, brieven van en aan J.J. Schultens;
BPL 245 vol.xii, brief van A. van der Os aan J.J. Schultens;
BPL XVIII 242, brieven aan en van F.L. Abresch;

|pag. 212|

Or. 1489, collegedictaat J.J. Schultens.
UBU     Universiteitsbibliotheek Utrecht.
Verzameling handschriften:
15A3 collectie Bonnet, zes brieven van H. Venema aan P. Wesseling.
CBG     Centraal bureau voor de genealogie, ’s Gravenhage.
Familiearchief Holtius.
Vereeniging     Archief van de Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels,
Amsterdam.
Archief Luchtmans:
8, 9, boekhandels;
35, particulieren;
Gedrukten: Nv 666, veilingcatalogus D. van Alphen.

|pag. 213|

3. Chronologische bibliografie
van eigentijdse publicaties
voor, tegen of over Van der Os
in verband met de Zwolse kwestie

     Alle geschriften verschenen van 1750 tot en met 1757 zijn in deze lijst opgenomen. Achtereenvolgens worden vermeld:
a. de datum. De datering berust vaak niet op exakte gegevens. Wordt wel een maand of dag aangegeven, dan gebeurt dit op grond van gegevens in het boek zelf, tenzij anders aangegeven.
b. de schrijver.
c. de titel. In het algemeen sterk bekort weergegeven; titulatuur is achterwege gelaten.
d. aantal pagina’s. In een enkel geval zijn aantallen pagina’s van inleiding en tekst apart vermeld.
e. plaats van uitgave en drukker.
f. vindplaatsen anno 1987, volgens de volgende code:
1.      Bibliotheek Universiteit van Amsterdam, Doopsgezinde collectie
1*     Bibliotheek Universiteit van Amsterdam.
3.     Koninklijke Bibliotheek, ’s Gravenhage.
5.     Bibliotheek Rijksuniversiteit Leiden.
6.     Bibliotheek Rijksuniversiteit Utrecht.
10.     Atheneumbibliotheek Deventer.
19.     Bibliotheek Theologische Universiteit Kampen, Oudestraat.
19b.     Bibliotheek Theologische Universiteit Kampen, Broederweg.
z.     Bibliotheek Provinciehuis Overijssel, Zwolle.
gaz.     Gemeentelijke archiefdienst Zwolle.
a.     Theologische Hogeschool Apeldoorn.
     De aanduiding van vindplaats maakt geen aanspraak op volledigheid. Wel volledig verwerkt zijn de collecties 1, 19 en z, de grootste op dit gebied.
g.     bijzonderheden.

1. 1750     [Antonius van der 0s] Bezwaarnissen rakende de leere van dominee Antonius van der Os, ingebracht in den kerkeraad door de predikanten De Gimmer, Doitsma en Van Zutphen. 16 p, [Zwolle Rampen en Clement], 5. In handschrift 3, KB 71B22
2. 1751     Minderheid kerkeraad Zwolle. Protest over de zaak van dominee A. van der Os tegens de resolutie van 18 december 1750. 22 p., Zwolle Rampen en Clement. 1, 19, z. Ook in


|pag. 214|

N.J. augustus 1751
3. 1751     Kerkeraad Zwolle, Handelingen in de zaak van de onregtzinnigheid van dominee A. van der Os, nevens zijn verantwoording en protest van Johannes van Rossum waartegen een contraprotest of wederlegging. Zwolle Royaards. 1. Contraprotest ook in N.J. oktober 1751
4. 1751     [n.n.] Advies van de theologische faculteit te Leijden met eenige consideratiën hierover. 21 p., [Leiden
Luchtmans]. 1, 6, z.
5. 1751, 8 dec.     Bernhardinus de Moor, Godgeleerde stellingen ter gelegenheid van eenige onlangs ergens geresene geschillen, geplaatst achter de sesde geschilsverhandeling over het Pascha. 12 p., Amsterdam Loveringh. 1, z.
6. 1752     Nicolaas Holtius, Aanmerkingen over een geschrift genaamt Advys, vervattet in een brief aan de professor B. de Moor. 32 p., Leiden Kallewier. 1, 19, z.
7. 1752 [april]     Versameling van de resolutiën van de Heeren Staten van Overijssel wegens de zaak van dominee A. van der Os. 23 p., 1, 19.
8. 1752, 18 april     Joan van den Honert T.H. zoon, Brief aan een zijner vrienden over de zaak van dominee A. van der Os en zijn gedrag. 18 p., Leiden Luchtmans. Z.
9. 1752, 30 april     Jakobus Doitsma, Brief aan prof. J. van den Honert. 11 p., Zwolle Royaards. Z.
10. 1752, 3 mei     J. van den Honert, Antwoord op den brief die hem door dominee Doitsma is geschreven. 24 p., Leiden Luchtmans. Z.
11. 1752, 4 juli     J. Doitsma, Brief aan den prof. J. van den Honert, dienende tot opheldering van den brief van zijn hoog eerwaarde aan een zijner vrienden. Zwolle Royaards. 1. Z.
12. 1752     [n.n.] Brief van zeker heer aan dominee Doitsma. Z.
13. 1752      [J. van den Honert] Consideratiën op eene brief op den naam van dominee N. Holtius geschreven aan den professor B. de Moor. 83 p., Zwolle Royaards en Clement [gedrukt bij Luchtmans in Leiden] 1, 6, 19, z.
14. 1752     N. Holtius, Saakelijke verdediging van waarheid en gerechtigheid tegens de consideratiën van een ongenoemd schrijver. 110 p., Leiden Kallewier. 19, 19b, z. Approbatie van theol. faculteit Utrecht.
15. 1752     [J. van den Honert] Zesde brief van een vrient aan een vrient wegens het werkjen dat dominee N. Holtius ter verdediging van zijn eerste werkjen over het advies heeft uitgegeeven tegen de consideratiën van prof. J. van den Honert.


|pag. 215|

38 p., Amsterdam Van der Woude. 6, 19, z.
16. 1752     N. Holtius, Tweede druk van de zakelijke verdediging, met nareden op deze en op aanmerkingen, bij welke de onvoeglijken handel des schrijvers van de zesde brief wordt vertoond. 110 + 38 p., Utrecht Vucht en Paddenburg. Z.
17. 1752     Zevende brief van een vrient aen een vrient weegens de naereden van dominee Holtius agter de tweede druk van zijn tweede werkjen en de approbatie daarop. 46 p., Amsterdam Van der Woude. 19, z.
18. 1752     B. de Moor, Godgeleerde stellingen vermeerdert met eenige aantekeningen en een brief aan een vriend. 52 p.. 6, z.
19. 1752     [Abelus Lijphart] Nauwkeurig onderzoek over de woorden of periode van dominee J. Doitsma geschreven aan prof. J. van den Honert. 16 p., z.p.. RAO collectie VORG charters Van Dedem. Samengevat in N.J. juni 1754.
20. 1752 [november]     A. van der Os, Uytbreiding of verklaring over I Corinthen 1; 30. 30 p., Amsterdam Van der Woude, z. Met approbatie van prof. Theodoor Scheltinga, Harderwijk.
21. 1752     Aanspraak aan dominee A. van der Os door een der leden van de oude calviniaansche sociëteit tot een ernstig onderzoek over zijn weg en leere die van Gode en de waarheid afwijkt. 61 p., Amsterdam Bijl. 6, z.
22. 1753     Joachim Mobachius, predikant te ’s Hertogenbosch, Zedige bedenkingen nopens het werkje van dominee A. van der Os over I Cor. 1: 30, 23 p., Amsterdam De Groot. 1, z. Approbatie classicale deputaten.
23. 1753     A. van der Os, Predicatie over Handelingen XVII: 11. 45 p., Amsterdam Van der Woude. 1, z.
24. 1753     Wilhelmus van Zutphen, Opening wegens het gehouden gedrag omtrent dominee A. van der Os ten opzigte van deszelfs predicatie over Handelingen XVII: 11. 46 p., ’s Gravenhage Van Tol. 1, z. Approbatie theol. faculteit Utrecht.
25. 1753, 22 januari J. van den Honert, Aanmerkingen op het werkjen van den ongenoemden aanspreker. 37 p., Leiden Luchtmans. -. Titel volgens Abkoude. Vgl. volgende nummer.
26. [1753]     Beschermer van de aanspraak door een lid van de oude calviniaansche sociëteit, tegen de aanmerkingen van prof. J. van den Honert, door een medelid van dezelve sociëteit. 72 p., Amsterdam Bijl. 1, 6. Datering volgens opgave in het geschrift zelf 1752, vgl. echter vorige nummers.
27. 1753     J. van den Honert, Het geloov der vaderen te spoore der kinderen, ook van het wangevoelen van Simon Patrick. 319 p. Leiden Hasebroek en Bonte. 1, a.


|pag. 216|

28 1753, 2 april     J. van den Honert, Vertoog wel voornamentlijk tegen de ongenoemde beschermer der aanspraake der ongenoemden aanspreker. 123 p., Leiden Luchtmans. Z.
29. 1753     Baniere vanwegen de waarheid opgerigt tegen den heer J. van den Honert, zijnde een contraremonstrantie op het vertoog ter verdediging van den onregtsinnigen dominee A. van der Os door leden van de oude calviniaansche sociëteit. 109 p., Amsterdam Bijl.
30. 1753     Brief van een vriend aan een vriend vervattende des schrijvers onpartijdig oordeel over seekere drie geschriften op bevel van een seeker sociëteit gedrukt. 12 p. 1*, z.
31. 1753     J. van den Honert, Adam en Christus, onderling uit de schriften van de twee verbonden vergeleken met een nareden over de Baniere. 408 p., Leiden Luchtmans. 6.
32. 1753     [Abelus Lijphart] Historisch verhaal of zakelijke inhoud over een attestatie tegens de leer van dominee Antonius van der Os, 123 p., Zwolle Clement. Z.
33. 1753     Examen van het ontwerp van tolerantie om de leere in de Dordrechtse synode anno 1619 vastgesteld met de leere der remonstranten te vereenigen, voorgesteld in eenige samenspraaken door een genootschap van de voorstanders der Nederlandsche formulieren van eenheid, eerste en tweede samenspraak, 238 p., Amsterdam Bijl. 6.
34. 1753     Examen van het ontwerp van tolerantie, derde samenspraak. Over de wezendlijke natuur van den godsdienst. Amsterdam Bijl.
35. 1753, augustus     Peter Bijerinck, oud ouderling, gemeensman te Nijmegen, Kort opstel van eenige stukken betreffende de waare christelijke gereformeerde religie. 46 p., Nijmegen De Roever. Z. Approbatie prof. Scheltinga en Cremer, Harderwijk.
36. 1753     Philipp Dodderidge, Leerreden over Philippenzen 2: 1, 2, over kristelijke oprechtheid en eensgezindheid, vertaald en opgedragen aan de heeren der onbekende calviniaansche sociëteit en derselver correspondenten. Titel volgens Abkoude en J. van den Berg, Calviniaanse sociëteit p. 213. Voorwoord en vertaling door Jan Jacob Schultens.
37. 1753     P. Dodderidge, Het quaad en gevaar van het versuym van ’s naasten ziele, uit Spreuken XXIV: 1-12, aan de leden van de calviniaansche sociëteit, Leiden Le Mair. Als 63. Bezien door J. van den Berg, zie zijn Calviniaansche sociëteit p. 213.
38. 1753     P. Dodderidge, De ongerijmtheid en de onbillikheid van vervolginge ter zaake van geloove in al haar soorten en trappen overwoogen, uit Lucas IX: 55 en 56, aan de


|pag. 217|

leden van de calviniaansche sociëteit. Als 63 en 63.
39. 1753     Alexander Comrie, Stellige en praktikale verklaring van den Heidelbergschen catechismus. 496 p., Leiden-Amsterdam, Hasebroek-Bijl. 3. Approbatie classis Leiden 27
September
40. 1754     Jan Jacob Schultens, Nieuwjaarsgift aan twee heeren voorstanderen der formulieren in twee vertogen. 208 p., Leiden Luzac. 6, 19.
41. 1754     Eenige gegeevene ergernissen opgemerkt in de nieuwe jaargift van prof J.J. Schultens, Zwolle Royaards. In collectie 19 afschrift.
42. 1754     Protest van het mindergedeelte des kerkenraads van Zwolle tegen het geresolveerde rakende de verkiezinge van nieuwe leden des kerkenraads. 11 p., Zwolle Clement en Van Zanten. 1, z, gaz. In N.J. februari 1754 opgenomen.
43. 1754     Verantwoording van den kerkenraad van Zwolle tegen den laster hun aangewreven door eenige leden in een genaamt Protest. 15 p., Zwolle Royaards. 1, z.
44. 1754     Wederlegging van het geschrift onder de tytel Verantwoording. 35 p., Zwolle Clement en Van Zanten. 1, z.
45. 1754     J. van den Honert, Twee brieven van Orthodoxus en Philalethes aan Diotrephes wegens de Verantwoording tegen het Protest bij de verandering van den kerkenraad uitgegeeven. 1, z.
46. 1754     J. van den Honert, Advys op de vragen aan hem voorgesteld wegens de uitspraak door de classis van Zwolle 26 april 1754. 82 p., Leiden Luchtmans, twee drukken. 6, 19, z.
47. 1754     De Handelingen des classis Zwolle over de zaak van dominee A. van der Os, de bezwaaren, getuygenissen, het antwoord van Van der Os, de uitspraak van het classis, het praeadvys zijnde een vergelijking van de remonstranten, het antwoord van dominee A. van der Os alsmede het antwoord op den professor J. van den Honert. 160 p., Amsterdam Vieroot.. 1, z.
48. 1754     Gecommitteerden classis Zwolle, Alle de handelingen des classis Zwolle over de zaak van dominee A. van der Os volgens de echte copije met een voorreden tot het gantsche werk en het Advys van prof. J. van den Honert, 108 p., Amsterdam Vieroot. z.
49. 1754     Brief van een kerkbeschouwer aan eenen kerkopsiender over de voorreden die de gecommitteerden van de Zwolsche classis geplaatst hebben over de handelingen. 35 p., Amsterdam Van der Woude. Z.
50. 1754     N. Holtius, Verhandeling over de ampten van de zaligmaker en deszelfs zalvinge ter verdediging van deszelfs regtsinnigheid tegens een onbenoemde schrijver alsmede tegens de


|pag. 218|

beschuldiging van prof. J. van den Honert. 196 p., Utrecht Van Vucht en Paddenburg. 3.
51. 1754, mei     J. van den Honert, Brief aan dominee Holtius over de Verhandeling over de ampten van den zaligmaker met een bijvoegsel ter verdediging van des schrijvers Advies. 248 p., Leiden Luchtmans. 3.
52. 1754     N. Holtius, Antwoord aan prof. J. van den Honert waarin de onbetamelijkheid van deszelfs beledigenden handel in zijn brief aangetoont en de regtsinnigheid van den schrijver in vollen dagligt gesteld wordt. 106 p., Utrecht Van Vucht en Paddenburg. 3. Titelblad gedateerd 1755, ondertekening 1754.
53. 1754     Gecommitteerden classis Zwolle, Antwoord op het bijvoegsel agter den brief aan dominee N. Holtius door prof. J. van den Honert, waarin de proceduuren der classis en bijzonder de voorreden en ’t praeadvys der gecommitteerden nader verdedigt worden, 72 p., Amsterdam Vieroot. 1, 19, z.
54. 1754, september     J. van den Honert, Wederantwoord op het Antwoord van gecommitteerden. 248 p., Leiden Luchtmans. Z.
55. 1754     Jan Jelle ter Poorten, predikant te Hardenberg, Twee brieven rakende de sententie ter veroordeelinge van dominee A. van der Os. 22 p., Amsterdam Houttuyn. z. Gericht aan J.J. Schultens, buiten medeweten van Ter Poorten uitgegeven.
56. 1754     Gecommitteerden classis Zwolle, Toegift tot het antwoord van de gecommitteerden, 42 p., Amsterdam Vieroot, 1, 19, z.
57. 1754     A. Lijphart, Aanmerkingen over de manier van procederen bij de kerkenraad van Zwolle, ter beschaming van denzelven en ter verdediging van des schrijvers eer en leven. 26 p., Zwolle Ter Burg. z.
58. 1754     A. Lijphart, Nadere aanmerkingen over de maniere van procederen behelzende de handel die de drie oudste predikanten tegen den schrijver gepleegt hebben. 35 p., Zwolle Clement en van Zanten. Z.
59. 1754, november     J.J. Schultens, Uytvoerige waarschouwinge op de catechismusverklaring van dominee A. Comrie, tot onderrigting van dien godvrugtige leeraar, tot vernedering van dominee Holtius, tot vernietiging der scheurgierige aanslagen eener ongenoemde sociëteyt, 974 p., Leiden Kallewier en Van der Deyster. 19.
60. 1754, 10 december     Brief aan prof, J.J. Schultens. 15, p., Zwolle Royaards, 1, z.
61. 1754     De waarheid in rouwe vertoont in een samenspraak met deszelfs zuster godvrugt bij de uitgaaf van het boek van den heer J.J. Schultens. 10 p., Amsterdam Bijl. 1, z.


|pag. 219|

Dichtvorm
62. 1754     Alethophilus, Brief aan de examinatores van het ontwerp van tolerantie, 89 p., Leiden Van der Eyk. 3.
63. 1754     Liefhebber van waerheid en gerechtigheid, Aanmerkingen op eenige der veelvuldige schriften die wegens de zaek van dominee Van der Os in de Nederlandsche Jaarboeken geplaetst. 16 p., Amsterdam Houttuyn. Titel volgens Honig.
64. 1754     Brief van een heer uit Zwol aan een heer te Amsterdam aangaande het verhandelde op het laatst gehoudene synode te Campen wegens Lijphart en Van der Os. 18 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, z.
65. 1754     Gods woord verdedigt tegen de voorstanders der menschelijke schriften, eene samenspraak tusschen Waarmond en Deugdlief. 47 p., Rotterdam Bent. Titel volgens Honig
66. 1754     Nieuws uit Overijssel ofte brief waarin een waaragtig berigt hoe het zig toegedragen heeft in de behandeling van het appel van dominee Van der Os. Utrecht Van Vugt en Paddenburg. Titel volgens Abkoude
67. 1754     Filadelphus, Vredeschrift tot vermindering der verschillen onder de christenen en der hedendaagsche twisten onder de regtsinnigen, Amsterdam Wor. Titel volgens Abkoude.
68. 1754     Theophilus Philadelphus [Abr. Arend van der Meersch], De onschuld der remonstranten ten aanzien van de samenzweringhe tegens prins Maurits. 130 p., Leiden Van der Eyk. 1*, 6, 19b. Pseudoniem opgelost door Van Doorninck, Schrijvers.
69. 1754     Vermakelijke samenspraak tusschen een buytepastoor ende een boer over de zake van dominee van der Os, 24 p., Zwolle Ter Burg. 1. afschrift in z.
70. 1754     Examen van het ontwerp van tolerantie, vierde samenspraak, handelende over de godskennisse. Amsterdam Bijl. De vier eerste samenspraken tezamen 362 p. 1*
71. 1754     Examen van het ontwerp van tolerantie, vijfde samenspraak, handelende over Gods gerechtigheid. Amsterdam Bijl. 1*.
72. 1755     Dionysius van der Keessel, Verhandeling over de regtveerdigmaking met eenige bijlage tot den sleutel van vorige vertogen onder den tytel Leer en practijk van Nederlands kerk, Deventer. – .
73. 1755     Gecommitteerden classis Zwolle, Wederlegging van het Wederantwoord van prof. J. van den Honert tot verdediging van proceduren en sententie der classis en het praeadvies der gecommitteerden. 117 p., Amsterdam Vieroot. 1, 19, z.
74. 1755     A. Lijphart, Afgeperste ontdekkinge der onverantwoordelijke behandelingen den schrijver aangedaan tot op


|pag. 220|

zijn vertrek naar de Indiën, 86 p,, Groningen Barlinkhof, z.
75. 1755     J.J. Schultens, Omstandige brief aan de heer N. Holtius bij desselfs advertissement in de Leydsche courant van den 25 november 1754, en eene brede verhandeling rakende het berugte kerkgeschil over Piscator, 538 p., Leiden Le Mair. 19, z.
76. 1755     J. van den Honert, Twede brief aan dominee N. Holtius over de ampten van den zaligmaker en deszelfs zalving. Leiden Luchtmans. -. Titel volgens Abkoude.
77. 1755     N. Holtius Brief aan prof. J.J. Schultens over zijn boek Uitvoerige waarschouwinge. Zwolle Royaarts2. Titel volgens Abkoude.
78. 1755     Twee brieven, eene van prof. J.J. Schultens aan ds N. Holtius, de eene van de laatste aan den eersten, vervolg van den brief van 10 december 1754. 7 p., Zwolle Royaards. 1, z.
79. 1755     Berigt nopens de waarschouwinge van prof. J.J. Schultens, door dominee A. Comrie met een voorreden verrijkt door een gezeldschap van liefhebberen der waarheid die na de godzaligheid is. 69 p., Amsterdam Bijl. 1, 1*, 6, z. Voorrede gedateerd 14 december 1754.
80. 1755     Beklag der door schijnwaarheid misleide godvrugt wegens het werk van prof. J.J. Schultens tegen de predikanten N. Holtius en A. Comrie. 12 p., Amsterdam Meijer. Dichtvorm
81. 1755     S.V.H.G., De klagende godvrugt zig zuiverende van de valsche klanken van haar verspreid in een gedigt Beklag der misleide godvrugt, ter betoog dat geene feiltreden zijn voorgezongen in het gedigt de Waarheid in rouwe. 14 p., Amsterdam Bijl. 1, z.
82. 1755     A.E.M.P.C., Vernieuwde, vermeerderde en verswaarde ergernissen gegeven door prof. J.J. Schultens en lijste van scheldnamen, smaat-, spotredenen in en uit de Waarschouwinge op den catechismus van Comrie. 162 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, z.
83. 1755, april     Instantie van het mindergedeelte des kerkenraads aan de classis van Zwolle 8 april 1755 op de doleantie ingelevert aan gemelde classis. 20 p., Zwolle Clement en Van Santen. 1, z.
84. 1755     Gecommitteerden classis Zwolle, Doleantie over de behandelinge van prof. J. van den Honert aan de heeren deputaten van de Overijsselsche synode. 30 p., Amsterdam Vieroot. 1, 19, z.
85. 1755     Gecommitteerden classis Zwolle, Openinge en waarschouwinge aan Nederlands Kerk wegens de verdediging van dominee A. van der Os door de heeren J. van den Honert en J.J.


|pag. 221|

Schultens, 54 p., Amsterdam Vieroot, RAQ Archief classis Zwolle. Vgl. nr 98, maar zonder bijvoegsel Putman en Ter Poorten. Bij Abkoude titel ‘‘Waarschouwingen etc’’.
86. 1755     J. van den Honert, Beredeneerd verhaal wegens de voorgenomen behandeling in de zaak van ds A. van der Os. 12 p., Leiden Luchtmans. Z.
87. 1755     Petrus van Zwol [pseud.], Korte aanmerkingen op het beredeneerde verhaal van prof. J. van dan Honert. 14 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, 19, z.
88. 1755     J.J. Schultens, Hoognoodig addres aan de faculteit van Utrecht en de ministerien en kerkenraden van Amsterdan, ’s Gravenhage. Rotterdam en Utrecht tot redding van van onschuldigen dominee A. van der Os uit handen van de schuldige heeren Doitsma, Holtius en Comrie. 38 p., Leiden Le Mair. Z.
89. 1755     Accurate aantekeningen van het synodus van Overijssel juni 1755, behelzende het praeadvies, het vonnis en resolutie, 16 p., Amsterdam Vieroot. 1, z.
90. 1755, 29 juni     J. van den Honert, Antwoord aan eenen ongenoemden schrijver wegens de dispositiën der synode van Overijssel over dominee A. van der Os. 27 p., Leiden Luchtmans. Z.
91. 1755     J.J. Schultens, Copie van twee brieven aan den kerkeraad van Zwol en aan de gecommitteerden van het classis. 6 p. – . Titel volgens Honig.
92. 1755, mei     Kerkeraad Rotterdam, Briev aan J.J. Schultens en diens antwoord. 16 p., Rotterdam Lozel en Topeijn. 19, z.
93. 1755, 19 mei     J. Doitsma aan professor J.J. Schultens ter beantwoording van twee brieven en ter regtvaardiging van zijn gedrag in de zaak van dominee A. van der Os. 20 p., Zwolle
Royaarts. Z.
94. 1755, 29 mei     J.J. Schultens aan dominee J. Doitsma op deszelfs gedrukte brief van 19 mei. 20 p., Leiden Le Mair. 19, z.
95. 1755     J.J. Schultens, Andwoord aan de kerkeraad van Rotterdam. 60 p., Leiden Le Mair. 19, z.
96. 1755     J.J. Schultens, Versameling van eenige bijlagen gehoorig tot de thans swevende geschillen. 128 p., Leiden Le Mair. Z.
97. 1755     Een twede brief van dominee A. Putman en eenige aanmerkingen van dominee J.J. ter Poorten hoe dat de gecommitteerden gehandelt hebben in ’t opmaken der sententie ten lasten van dominee A. van der Os, 34 p., Amsterdam Houttuyn. z.
98. 1755     Gecommitteerden classis Zwolle, Openinge en waarschouwinge omtrent de vreemde maniere van schrijven en


|pag. 222|

handelen van professor J. van den Honert, geassisteert door desselfs amptgenoot J.J. Schultens, waarbij een bijvooegsel betreffende de tweede brief van dominee A. Putman en de aanmerkingen van dominee J.J. ter Poorten. 73 p., Amsterdam Vieroot. 1, 19, z. Vgl. nr 85.
99. 1755     Petrus van Zwol, Missive van de kerkenraad van Zwolle aan de classen van Overijssel met een bijlage, twee brieven van den heer J.J. Schultens aan de kerkenraad van Zwolle en de gecommitteerden van de classis. 35 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, 19, z.
100. 1755     Paulus van Hasselt, Missive aan den heer Petrus van Zwol betreffende inzonderheid het in de jongste geschriften van J. van den Honert opgenomen doemwaardig antinomiaansch en machinaal systema. 24 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, z.
101. 1755     Jacobus Groenewegen, Eenige brieven over de rangschikking en betrekking die ’t geloof in Christus en de regtveerdigmaking tot malkanderen hebben tot weerlegging van het systema van Alexander Comrie en andere. 181 p., ’s Gravenhage Pieter Brouwer2, 1*.
102. 1755, mei     Twee brieven, de eene geschreeven aan en de andere van J. van den Honert. 57 p., Leiden Luchtmans. Z. Datering a.d.h.v. Archief Luchtmans.
103. 1755, mei     Twee brieven gewisseld tusschen de gecommitteerden der classis Zwolle ter gelegenheid van twee brieven van en aan professor J. van den Honert. 20 p., Amsterdam
Vieroot. 1, z. Datering a.d.h.v. Archief Luchtmans.
104. 1755, mei     Twee nadere brieven, de een geschreven aan en de andere van professor J. van den Honert. 11 p., Leiden Luchtmans. z.
105. 1755, mei     Twee nog nadere brieven, de eene geschreven aan en de andere van professor J. van den Honert. 14 p., Leiden Luchtmans, z.
106. 1755     Wilhelmus Sluiter, predikant Rouveen, Inleidinge tot de verborgentheden der heilige schrifture des Nieuwen Testaments over ’t evangelie der vervullinge. Amsterdam Vieroot. 19. Voorrede p. I-XIIX, tekst p. 381-708.
107. 1755, augustus     A. van der Os, Request aan de Heeren burgemeesteren en schepenen der stadt Zwolle benevens het antwoord. 8 p., 1.
108. 1755 [na juli]     J. van den Honert, Verantwoording tegens de doleantie van de gecommitteerden van de classis van Zwolle. 107 p., Leiden Luchtmans. z.
109. [1755]     Theophilus Galenus, Hiera picra of heilzame purgatie voor eenige aan de gal en twistkoorts quijnende


|pag. 223|

godgeleerden. 22 p., z. ‘‘Zwolle Clement en alomme’’ als drukker aangeduid.
110. 1755, september     A. van der Os, J. van den Honert, Uitbreiding over I Corinthe l: 30, derde druk, met breedvoerige aantekeningen en voorrede van professor J. van den Honert. 76 p., Amsterdam Van der Woude. 1, 19, z. Met approbaties van Scheltinga en Van den Honert.
111. 1755     R.G., Grondig en duidelijk onderwijs waarin de zaaken van het geloof onder vele oude en eenige nieuwe hoofdnaamen, aan alle leeraaren der godgeleerdheid in de vijf hoogescholen en in alle kerken dezer landen, ook aan de twistende broederen te Zwolle en de leden der calviniaansche nieuwe sociëteit. Rotterdam Le Maronier. – . Titel bij Abkoude, Gezien prijs, 1 gulden 5 stuivers, groot van omvang.
112. (1755)     De eenige waare religie algemeen in haare grondwaarheden verwart door de twisten der schriftgeleerden, verdeelt in velerhande secten of gezindheden, vereenigt in Christus, een werkje in deze twistzieke tijden ten uytersten nuttig en noodzakelijk. 106 p., Dordrecht Blusse. I*.
113. 1755      Irenæus, Schultens. 20 p., Amsterdam Meyer. z. Gedicht.
114. 1755     Echo op den vermomden Irenæus, 14 p., Amsterdam Bijl. 1, z. Gedicht.
115. 1755     Examen van het ontwerp van tolerantie, zesde samenspraak, handelende over Gods besluit in het gemeen.
116. 1755     Alethophilus, Derde brief aan de examinatoren van het ontwerp van tolerantie. 107 p., Leiden Van der Eijk. I*. Paginering sluit aan op Eerste en tweede brief, nr 62. P. 173-199 copie van het geschrift ‘‘Antidote of tegengift tegen de missive der leraren en professoren eeniger kerken en scholen in Zwitserland en Geneve aan de professoren te Leiden, 1631.’’
117. 1755, oktober     C. Nozeman, Betoog der kwaade trouwe van de schrijveren van ’t examen des ontwerps van tolerantie. 58 p., Leiden Van der Eijk. 1*. Datering a.d.h.v. Archief Luchtmans.
118. 1755     [Antonius van Hardeveldt], Vrijmoedig onpartijdig oordeel over den schrijver van de geestelijke oorlog in Frankrijk wegens de jansenisterij, gebruik van deze oorlog voor de protestanten, de raad van Frederik den IIIde omtrent de kerktwisten, de recommandatie van Prins Willem de IIIde tot reglement van de rust en vrede der kerke, nevens meer andere reflexien bij gelegentheid der Zwolsche questien. 187 p., Amsterdam Onder de Linden. 3. Auteur Van Hardeveldt, predikant te Wijk, volgens Strodtmann NGE X p. 512; vgl brief Van Hardeveldt aan J.J. Schultens 27 nov. 1754, UBL BPL 127 AD 1.


|pag. 224|

119. 1756     A. van der Os, Aanmerkingen op het praeadvys der gecommitteerden van de Zwolsche classis uitgegeven door professor J. van den Honert. 176 p., Leiden De Beunje. Z.
120. 1756     Gecommitteerden classis Zwolle, Nadere of tweede doleantie aan de deputaten der synode van Overijssel ter oorsake dat professor J. van den Honert de gronden van onse gereformeerde leere gemaakt heeft tot een zoo genaemt doemwaardig antinomiaansch en machinaal systema om de gronden van dominee A. van der Os regtsinnig te doen werden met de aankleve van dien. 80 p., Amsterdam Vieroot. 1, 19, z.
121. 1756     Examen van het ontwerp van tolerantie, zevende samenspraak handelende over de praedestinatie. Amsterdam Bijl. Samenspraak V-VII tezamen 496 p. 1*
122. 1756     J. van den Honert, Memorie ter onderrigting van die geene die weegens de zaak van dominee A. van der Os veel spreeken en horen spreeken, ook veele aanmerkingen op de zevende samenspraak. 156 p., Leiden Luchtmans. 6, 19, z.
123. 1756     J. van den Honert, Voorwaarde op welke J. van den Honert meent dat de gecommitteerden der classis Zwolle tot zijn gevoelen of hij tot het hunne behoort over te gaan, ter beantwoording der nadere of twede doleantie. 56 p., Leiden Luchtmans. z, 19.
124. 1756     J. van den Honert, Vervolg der voorwaarden. 108 p., Leiden Luchtmans. 6, z.
125. 1756, 26 februari     A. Vrijhart [pseud.], Vastenavond-gift aen de heeren gecommitteerden der classis Zwolle. 32 p., Leiden Wishoff. 1, 19, z.
126. 1756     Brief van een vrient uit Utrecht aan een vrient te Zwolle wegens de beschuldiging van J. van den Honert tegen N. Holtius en A. Comrie, met dezer antwoorden op de vragen over de leere der rechtvaardigmakinge. 44 p., Amsterdam Bijl. 19, z.
127. 1756, 6 juli     Brief uit Overijssel aan een vrient in Hollant berichtende het voorgevallene op de jongst gehoudene synodus te Vollenhove. 12 p., Utrecht Van Paddenburg. 1.
128. 1756     Bericht wegens den brief uit Overijssel aan een vriend in Holland geschreven. 12 p., Amsterdam Houttuyn. 1.
129. 1756     John Owen, Opening van de arminianerij, afgevallen van de aangenome lere van alle de hervormde kerken, ontdekt uit hunne eige schriften en belijdenissen, vertaald en met een voorreden door de uitgevers van het examen van het ontwerp van tolerantie. Amsterdam Bijl.
130. 1756     Liefhebber van de hervormde leere der waarheid, Bedenkingen over de regtvaerdigmakinge des zondaars niet voor nog na maar door het geloove, tegen het systema door Jakob


|pag. 225|

Groenewegen opgegeven in zijne brieven tegen A. Comrie. 64 p., Amsterdam Bijl. 1*.
131. 1756     C. Nozeman, Nader betoog der examenschrijveren onbeschaamdheid en de kwaade trouwe van hunnen beschermheilig John Owen. 54 p., Leiden Van der Eyk. – . Titel volgens Honig en Tideman.
132. 1756, 18 augustus     N. Holtius, De lasterzugt van C. Nozeman tegen dooden en leevenden bestraft in een brief aan eenen der examenschrijveren. 79 p., Amsterdam Bijl. 19b.
133. 1756     Samuel Werenfels, Zwarigheden over het leerstuk der predestinaatsie. Uit het Latijn met eene voorreden wegens de schrijvers van ’t examen van ’t ontwerp van tolerantie en de uitgevers van het boekje van J. Owen. 54 p., Leiden Van der Eyk. 1, 19.
134. 1756     P.V.A., Ultimum vale of laatste afscheid van alle de twistschriften die ’er reeds zijn of nog zullen komen rakende de zaak van dominee A. van der Os. 27 p., Amsterdam Bijl. 1, 6, z.
135. 1756     [Daniel van Alphen] Het recht der overheden over kerkelijke persoonen en zaaken in twee verhandelingen voorgesteld en verdedigd. 238 p., Leiden Van der Eyk. 18, 3. Eerst uitgegeven in Ned. Spectator 1755 nr. 171, pseudoniem J.C.D.J. Kaiophilus. Auteur doet zich kennen in nr 136.
136. 1756     Daniel van Alphen, Het recht der overheden omtrent kerkelijke bedieningen. 424 p., Leiden. 3. Belangrijk fragment in Doc. Ref. II, nr 400.
137. 1756     Z.J. Streso, Het geloof van Abraham tot rechtveerdigheyt vertoont in eenen heiligen wandel tot een voorbeeld voor alle zijne kinderen. 73 p., Leiden Luchtmans.
138. 1756     [N. Holtius], Bedenkingen over de
Regtvaerdigmakinge. 56 p., Amsterdam Bijl. Volgens Van der Haar p. 205, H. 529.
139. 1757     C. Nozeman, Is N. Holtius wel waardig wederlegd te worden of proeve hoe C. Nozeman zijn nader betoog verdedigen kan. 98 p., Leiden Van der Eyk. 1*.

Enkele onvindbare geschriften, waarvan geen verdere gegevens bekend zijn;
Korte en opregte belijdenisse van twee Zwolsche leeraars over de regtsinnigheid hunnes geloofs, leere, leeven en wandel, om de jacobitische onregtsinnigheid te stuiten. Zie hfst. 5 aant. 35.
De reyzende patriot. Zie hfst. 6 aant. 126.
Zeeus wolf in ’t schaapsvel. Zie hfst. 6 aant. 126.


|pag. 226|

Periodieken:
Nederlandsche Jaarboeken:
1749, p. 813-818, september.
1750, p. 133, januari.
1751, p. 342-376, mei; 485-520, juni; 593-627, juli; 695-726, augustus.
1752, p. 385-400, mei; 513-529, juni; 951-988, september; 1181-1186, oktober.
1753, p. 121-135, februari; 335-350, april; 533-539, juli; 595-603, juli; 734-775, augustus;
          938-995, oktober; 1055-1118, november.
1754, 105-117, februari; 191-196, maart; 379-410, mei; 484-524, juni; 580-596, juli; 827-858,
          september; 1351-1360, december.
1755, 268-293, april; 502-555, juni; 844-889, september; 937-946, oktober.
Boekzaal der geleerde wereld:
17511, p. 103, januari.
17521, p. 537, 564, 586-589, mei.
17531, p. 203-208, februari; 314-327, maart; 552-558, mei; 669v., juni,
17541, p. 212vv., februari; 584vv., mei.
17542, p. 650-675, december.
17551, p. 419-457, 470-478, april; 645-650, mei; 729-738, juni.
17552, p. 80-92, 121, juli.
17561, p. 211-233, februari; 497-510, april; 631-638, mei; 757-777, juni.
De Nederlandsche criticus bestaande in 86 vertoogen, Leeuwarden 1750v.1, Amsterdam 17612.
Afl. I, LVIII, LXV.
De zeedemeester der kerkelijken, 1750-17521, Amsterdam 17662.
Afl. 96, 99, 101, 117.
De Nederlandsche spectator, Leiden 1749-1760.
Afl. 132, 162, 166, 171.
Voor vindplaatsen zie Buijnsters, p. 79-82.

Een eerdere lijst gepubliceerd door Johannes van Abkoude, Leijst of register van het gene zoo voor als van en tegen Antonius van der Os, thans appellerent predikant, is uijtgekomen, 1 juli 1756. In Vierde aanhangsel of vervolg op het naamregister of verzameling van Nederduitsche boeken, Leiden 1756
Gedeeltelijk aangevuld door Honig, p. XLVI-LII.


|pag. 227|

4. Literatuur

Aa, A.J. van der – Biographisch woordenboek der Nederlanden, Haarlem 1852.
Aalbers, J., en M. Prak – De bloem der natie. Adel en patriciaat in de Noordelijke Nederlanden. Meppel-Amsterdam 1987.
Abkoude, J. van – Leijst of register, zie 11.3, p. 227.
Ailly, jr. A.J. d’ – Willem Bentinck van Rhoon en de diplomatieke betrekkingen tussen Engeland en de Nederlandsche Republiek gedurende de laatste jaren voor den Vrede van Aken in 1748, Amsterdam 1898.
Archiefstukken, – Tentoonstelling 750 jaar Zwolle in – , 1230-1980, Zwolle 1980.
Baker, John R. – Abraham Trembley of Geneva, scientist and philosopher 1710-1784, Londen 1952.
Bakhuizen van den Brink, J.N. – De Nederlandse belijdenisgeschriften, Amsterdam2 1976.
Barth, K. – Die protestantische Theologie im 19. Jahrhundert. Ihre Vorgeschichte und ihre Geschichte. Zürich 1947.
Bavinck, H. – Gereformeerde dogmatiek III. Kampen 1929.
Berg, J. van den – Die pluralistische Gestalt des kirchlichen Lebens in der Niederlände 1574-1974. In Pietismus und Reveil. S. 1-21, Leiden 1978.
Berg, J. van denOrthodoxy, rationalism and the world in eighteenth-century Holland. In D. Baker e.a. – Sanctity and secularity: the church and the world, Oxford 1973.
Berg, J. van den – Eighteenth century Outch translations of the works of some British latitudarian and enlightened theologians. In NAKG 59, 1979, p. 194-212, 1979.
Berg, J. van denGodsdienstig leven binnen het protestantisme in de achttiende eeuw. In AGN 9 p. 331-344, Haarlem 1980.
Berg, J. van den – “Letterkennis” en “geestelijke kennis”; een theologenstrijd in de achttiende eeuw over de verstaanbaarheid van de schrift. In NAKG 60, 1980, p. 236-263, 1980.
Berg, J. van den – Een Leids pleidooi voor verdraagzaamheid, het optreden van Jan Jacob Schultens in de zaak – Van der Os, Leiden 1976.
Berg, J. van den – De “calviniaansche sociëteit” en het kerkelijk leven in Nederland omstreeks het midden van de achttiende eeuw. In NAKG 63, 1983, p. 206-218, 1983.
Berg, J. van den – Theologiebeoefening te Franeker en te Leiden in de achttiende eeuw. In It Beaken, 1985-4, p. 181-194, Leeuwarden 1985.

|pag. 228|

Berg, J. van den – Le vray piétisme. Die aufgeklärte Frömmigkeit des Basler Pfarrers Pierre Roques. In Zwingliana XVI, 1983, p. 35-53, Zürich 1983.
Berg, J. van den – Willem Bentinck (1704-1774) en de theologische faculteit te Leiden. In Bestuurders en geleerden, onder redactie van S. Groenveld e.a., p. 169-177, Leiden 1985.
Berg, J. van den, and G.F. Nuttall – Philip Doddridge (1702-1751) and the Netherlands. Leiden 1987.
Biographisch woordenboek van protestantsche godgeleerden in Nederland, Utrecht, ’s-Gravenhage, 1903-1949. Red. H. Visscher, L. A. van Langeraad, J.P. de Bie, J. Loosjes
Blom, H.W. – Maatschappijbeeld van de Nederlandse achttiende eeuwse Verlichting. In Rede, sentiment en ervaring, p. 51-65, Deventer 1983.
Bloys, P.C. van Treslong Prins – Genealogische en heraldische gedenkwaardigheden. Utrecht 1925.
Bonnet, Ch. – Oeuvres d’ histoire naturelle et de philosophie, Neuchâtel 1779-1783, VIII.
Bootsma, N.A. – Prinses Anna van Hannover. In Voor Rogier, p. 127-146, Hilversum 1964.
Bornewasser, J.A. – Katholiek Nederland en de Verlichting, in Doc. blad 19e eeuw nr 26, mei 1987.
Bos, F.L. – Johannes Piscator, Kampen 1937.
Bosch, R.A., en F. Pereboom – De Hervormde kerk in de periode 1795-1840. In Van scheurmakers, onruststokers en geheime opruijers, de Afscheiding in Overijssel, Kampen 1984.
Bots, J. – Tussen Descartes en Darwin, Geloof en natuurwetenschap in de achttiende eeuw in Nederland, Assen 1972.
Bouman, H. – Geschiedenis van de voormalige Geldersche hoogeschool en hare hoogleeraren, deel II, Utrecht 1847.
Bouwman, H. – Gereformeerd kerkrecht, twee delen, Kampen 1928, 1934.
Brugmans, H.L. – Diderot, le voyage de Hollande. In Connaissance de l’étranger, mélanges offerts à la mémoire de Jean Marie Carré, p. 151-163, Parijs 1964.
Bruïne, J.C. de – Herman Venema. Een Nederlands theoloog in de tijd der verlichting. Franeker 1973.
Buijnsters, P.J. – Les lumières hollandaises. In Studies on Voltaire and the eighteenth century, 87, 1972, p. 197-215, Oxford 1972.
Buijnsters, P.J. – Nederlandse literatuur van de achttiende eeuw. Veertien verkenningen. Utrecht 1984.
Bussemaker, Th.Archives ou correspondance inédite de la maison d’Orange-Nassau, vierde serie, deel 1,2, Leiden, 1908.
Catalogus der werken over de doopsgezinden, Amsterdam 1919.

|pag. 229|

Doorninck, J.I. van – Geslachtkundige aanteekeningen ten aanzien van de gecommitteerden ten landdage van Overijssel. Twee delen, Deventer 1871.
Doorninck, J.I. van – Een kerkelijk contract van correspondentie. In Verslagen en mededeelingen 21, 1886, p. 37-44, Deventer 1886.
Doorninck, J.I. van – Vermomde en naamlooze schrijvers, opgespoord op het gebied der Nederlandsche en Vlaamsche letteren.
I. Schuilnamen en naamletters, Leiden 1883.
II. Naamlooze geschriften, Leiden 1885.
Dudok van Heel, S.A.E. – Kwartierstaat van de kinderen van het eerste echtpaar Dudok van Heel. In Jaarboek van het centraal bureau voor de genealogie, deel 26, p. 146-180, ’s-Gravenhage 1972.
Dijk, H. van – en D.J. Roorda – Sociale mobiliteit onder regenten van de Republiek. In Tijdschrift voor geschiedenis 84, 1971, p. 306-328.
Ebbinge Wubben, F.A. – Naamlijst van predikanten. In Verslagen en mededeelingen 5, 1870, p. 41-51, Deventer 1870.
Eeghen, I.H. van – De Amsterdamse boekhandel 1680-1725, V/l. Amsterdam 1978.
End, A. van den – Gisbertus Bonnet, bijdrage tot de kennis van de geschiedenis der gereformeerde theologie in de achttiende eeuw, Wageningen 1957.
Evenhuis, R.B. – Ook dat was Amsterdam, IV, De kerk der hervorming in de achttiende eeuw: de grote crisis. Baarn 1974.
Frijhoff, W.Th.M. – De Franeker akademie tussen bloei en ondergang. In It Beaken, 1985-4, p. 152-168. Leeuwarden 1985.
Gent, W. van – Bibliotheek van oude schrijvers. Rotterdam 19792.
Gerretson, C. – en P. Geyl – Briefwisseling en aantekeningen van Willem Bentinck, Heer van Rhoon, deel I en IIa,b. In Werken Historisch genootschap derde serie 62, Utrecht 1934. Herdruk ’s-Gravenhage 1976.
Graafland, C.Examen van het ontwerp van tolerantie. In Theologia reformata XV, 1972, p. 20-36.
Graafland, C.Belijdenis, verkiezing en verbond. Enkele themata uit het Examen van het ontwerp van tolerantie. In Theologia reformata XV, p. 180-208.
Graafland, C. – Van syllogismus practicus naar syllogismus mysticus. In Wegen en gestalten in het gereformeerd protestantisme, aangeboden aan prof. dr. S. van der Linde, p. 105-122. Amsterdam 1976.
Graafland, C. – Van Calvijn tot Barth. Oorsprong en ontwikkeling van de leer der verkiezing in het Gereformeerd protestantisme. ’s-Gravenhage 1987.
Groot, D.J. de – De procedure tegen Frederik van Leenhof. In Gereformeerd Theologisch tijdschrift 1937, p. 273-294, 325-350, 365-387, 487-502, 545-563.

|pag. 230|

Groot, D.J. de – Nog een kerkelijke procedure te Zwolle in het begin der achttiende eeuw. In Gereformeerd Theologisch tijdschrift 1937, p. 222-242.
Haar, J. van der – Schatkamer van de gereformeerde theologie in Nederland,(c.1600 – c.1800), bibliografisch onderzoek, Veenendaal 1987.
Haas, F. de – en B. Paasman – J.F. Martinet en de achttiende eeuw, Zutphen 1987.
Hardenbroek, G.J. van – Gedenkschriften 1747-1787. Bewerkt door F.J.L. Krämer, in Werken Historisch genootschap derde serie 14, Utrecht 1901.
Hattum, B.J. van – Geschiedenissen der stad Zwolle, vijf delen 1767-1775. Herdruk Zwolle 1975.
Heesakkers, C.L. en K. Thomassen – Voorlopige lijst van Alba amicorum uit de Nederlanden voor 1800. ’s-Gravenhage KB, 1986.
Heber, Th. Van, C. zn. – Verhandeling van de antinomianen en antinomianerij, [± 1760].
Hees, H. van – Requeste, sig beklagende over seker injurieus geschrift van vier Overijsselse predikanten, 1750.
Henry, M. – Letterlijke en practicale verklaring van het nieuwe testament, opnieuw uit het Engelsch vertaald, met eene voorrede van dr H. Bavinck, Kampen 1909.
Heppe, H. – Die Dogmatik der evangelisch-reformierten Kirche, neu durchgesehen und herausgegeben van E. Bizer, Neukirchen 1958.
Hille, H. – Rond het beroep van ds W. Sluiter te Rouveen in 1722. In ’t Olde Stapperst 8e jrg 1, febr, 1987 p. 15-28.
Honert, J. van den – De mensch in Christus. Leiden 1744.
Honig, A.G. – Alexander Comrie. Utrecht 1892.
Hovy, J. – Institutioneel onvermogen in de achttiende eeuw. In AGN 9, p. 126-138, Haarlem 1980.
Huffel, W. van – Willem van Rhoon, zijn persoonlijkheid en leven 1725-1747, ’s-Gravenhage 1923.
Huisman, C. – Neerlands Israël. Het natiebesef der traditioneel-gereformeerden in de achttiende eeuw. Dordrecht 1983.
Jacob, Margaret C. – The radical enlightenment: pantheists, freemasons and republicans. Londen 1981.
Jelsma, A.J.M – Adriaan van Haemstede en zijn martelaarsboek, ’s-Gravenhage 1970.
Jensma, G.Th., e.a. – Universiteit te Franeker 1585-1811. Leeuwarden 1985.
Jöcher, Chr.G. en H.W. Rotermund, Fortsetzung und Ergänzungen zu allgemeinem Gelehrten-Lexiko, V, Bremen 1816.
Jong, J.J. de – Met goed fatsoen. De elite in een Hollandse stad. Gouda 1700-1780. [Amsterdam] 1985.

|pag. 231|

Jong, O.J. de – Nederlandse kerkgeschiedenis, Nijkerk 1972.
Jongste, J.A.F. de – De Republiek onder het erfstadhouderschap 1747-1780. In AGN 9, p. 73-91. Haarlem 1980.
Kals, J.G. – Neerlands hooft- en wortelsonde, het versuim van de bekeeringe der heidenen. Leeuwarden 1756.
Kant, E. – Werke, VI, uitgave W. Weischedel, 1964.
Knappert, L. – Geschiedenis der Nederlandsche Hervormde Kerk gedurende de achttiende en negentiende eeuw. Amsterdam 1912.
Kooiman, W.J. – Philippus Ludovicus Statius Muller. In W.J. Kooiman 1903-1968 p. 49-100, s.l.[1969]
Kooijmans, L. – Onder regenten. De elite in een Hollandse stad. Hoorn 1700-1780. [Amsterdam] 1985.
Kromsigt, J.C. – Wilhelmus Schortinghuis, Groningen 1904.
Kuyper, A. – De revisie der revisie-legende, Amsterdam 1879.
Livestro-Nieuwenhuis, F. – Nationale kleederdrachten, Zutphen 1987.
Luchtmans en Brill. Driehonderd jaar uitgevers en drukkers in Leiden 1683-1983. Leiden 1983.
Marx, Jacques – Charles Bonnet contre les lumières 1738-1850.
In Studies on Voltaire and the eigthteenth century, 156 en 157. Oxford 1976.
Mensema, A.J. en A.J. Gevers – De havezaten in Salland en hun bewoners, Alphen aan den Rijn 1983.
Mensema, A.J. – De vrijmetselaarsloge “l’Inébrandable” te Zwolle. In IJsselakademie jrg. 5 1982, nr 4, p. 10-13, Kampen 1982.
Mijnhardt, W.W. – De Nederlandse vrijmetselarij in de achttiende eeuw.
In Doc.blad werkgroep achttiende eeuw, 69, 1986, p. 87-108. Maarssen 1986.
Molhuysen, P.C. – Bronnen tot de geschiedenis der Leidsche Universiteit, V. 10 febr. 1725- 8 febr. 1765.
In R.G.P.48 ’s-Gravenhage 1921.
Neuser, W. – Von Zwingli und Calvin bis zur Synode von Westminster.
In Andresen, Handbuch der Dogmengeschichte 2, p. 167-352, Göttingen 1980.
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek, P.C. Molhuysen, P.J. Blok en F.K.H. Kossmann, 10 dln, Leiden 1911-1937, herdr. Amsterdam 1974.
Opening van het voorgevallene omtrent het Overijssels synodaal verzoek, [Deventer, D. van der Keessel], 17 maart 1750.
Paasman, A.N. – J.F. Martinet, een Zutphens filosoof in de achttiende eeuw, Zutphen 1971.
Patrick, S. – Geschiedenis van den reiziger naer het hemelsche Jerusalem, Amsterdam 1746, 17522
Paquot, M. – Voltaire, Rousseau et les Bentinck. In Revue de littérature comparée, 6e jrg 1926, p. 293-320. Parijs 1926.
Pensées anti-philosophiques, Den Haag 1751.

|pag. 232|

Prak, M.R. – Gezeten burgers. De elite in een Hollandse stad. Leiden 1700-1780. [Amsterdam] 1985.
Putman, A. – Leerreden over Ezra 6: 14, 15, 16, uitgesproken bij de inwijing der nieuwgebouwde kerk te Staphorst. Amsterdam 1753.
Rietema, L.J. – Rondom dominee Frederik van Leenhof. In IJsselakadesiie, 6e jrg. 1982, nr 1, p. 12v., nr 2, p. 10v. Kampen 1982.
Roorda, D.J. – Partij en factie. Groningen 1978.
Roest, A.M. – Chronologische catalogus van de polemische geschriften rond de “Nijkerkse beweging”.
In Doc.blad werkgroep achttiende eeuw, 67-68, 1985, p. 211-245. Maarssen 1985.
Ruimig, A. – Heilige en schriftuurlijke zinnebeelden, 1745, met een voorrede van J. van den Honert Sandt, H.W.M. van de – Joan Alberti, een Nederlandse theoloog en classicus in de achttiende eeuw. Utrecht 1984. Sassen, F. – Johan Lulofs (1711-1768) en de reformatorische verlichting in de Nederlanden. Amsterdam 1965.
Schazmann, Paul Emile – The Bentincks. The history of a European family. Londen 1976.
Scholder, K. – Grundzüge der theologischen Aufklärung in Deutschland. In Geist und Geschichte der Reformation, Festgabe Hanns Rückert, p. 460-486. Berlijn 1966.
Schortinghuis, W. – Het innige christendom. Groningen 1740.
Schotel, G.D.J. – Kerkelijk Dordrecht, eene bijdrage tot de
geschiedenis der vaderlandsche Hervormde kerk sedert het jaar 1572, deel II, Utrecht 1845.
Schutte, G.J. – Willem IV en Willem V. In Tamse, C.A. e.a., Nassau en Oranje, p. 187-200. Alphen aan den Rijn 1979.
Scripta Transisalana – Catalogus van Overijsselse literatuur, 2 dln. Borne 1973, 1980.
Sepp, Chr. – Johannes Stinstra en zijn tijd. Eene bijdrage tot de geschiedenis der kerk en school in de 18de eeuw. Twee delen, Amsterdam, 1865, 1866.
Siegenbeek, M. – Geschiedenis der Leidsche Hoogeschool I. Leiden 1829.
Skrzypek, Marian – Les lumières françaises et l’idée socinienne de la tolérance. In Socinianism and its role in the culture of XVI-th to XVIII-th centuries, p. 193-199, Warsaw, Lodz 1983.
Stadrecht van Zwolle en reglement voor het edel schoutengerichte. [Zwolle] 1794.
Stoker, W. – De christelijke godsdienst in de filosofie van de verlichting. Assen 1980.
Strodtmann, J.C. – Des neuen gelehrten Europa, delen 1-16, 1752 vv., Wolffenbüttel.
Swagerman, P. – Ratio en revelatio. Groningen 1967.

|pag. 233|

Tideman, B. – De Remonstrantsche Broederschap verdedigd door de Haarlemsche gemeente en haren predikant C. Nozeman in 1754. In Archief voor Ned. Kerkg. 6 1897, p. 302-313, ’s-Gravenhage.
Vliet, P. van der – Wolff en Deken’s brieven van Abraham Blankaart, een bijdrage tot de kennis van de reformatorische verlichting. Utrecht 1982.
Voetius, G. – Politica ecclesiastica, Amsterdam 1669.
Vos, P.D. de – De vroedschap van Zierikzee van de tweede helft der 16de eeuw tot 1795. Middelburg 1931.
Vries, Thom. De – Permitte divis cetera. Zwolle 1964.
Vrijer, M.J.A. de – Schortinghuis en Het innige Christendom. Harderwijk z.j.
Vrijmetselaar – Brief van een vrijmetselaar van de St Lodewijksloge te Nijmegen aan E. Haverkamp, predikant aldaar. 1752 z.p., Knuttel cat. 18388.
Wallmann, Joh. – Pietismus und Sozianismus. Zu Philipp Jakob Spener. In Socinianism and its role in the culture of XVI-th to XVIII-th centuries, p. 147-156, Warsaw, Lodz 1983.
Whitby, D. – Behandeling van de leere der vijf artikelen, Rotterdam 1757.
Wumkes, A.D. – In de gekroonde trapgans, drie eeuwen ’s Graveland, Breukelen 19731, 1986 2.
Ypey, A. – Geschiedenis van de kristlijke kerk in de achttiende eeuw, VII. Utrecht 1806.
Ypey, A, en Dermout, I.J. – Geschiedenis der Nederlandsche Hervormde Kerk, III, Breda 1824.
Zilverberg, S.B.J. – Kerk en verlichting in Noord-Nederland. In AGN 9, p. 318-330, Haarlem 1980.
Zwager, H.H. – Nederland en de verlichting, Bussum 19802.


|pag. 234|

Pag. 235 t/m 254 zijn in bewerking.

Category(s): Niet gecategoriseerd

Comments are closed.