|pag. 77|
Epiloog
De periode van mijn onderzoek eindigt tegen de eeuwwisseling. Bij de aanvang van de 20e eeuw bestond er in Kampen dus slechts één gasthuis: de ‘Verenigde Gast- en Proveniershuizen te Kampen’. Dit was een samensmelting van alle, vanaf de Middeleeuwen bestaande gasthuizen. De bewoners waren toen vrijwel uitsluitend ouderen, dat wil zeggen mensen ouder dan 60 jaar.
Toch vond er in de 20e eeuw opnieuw een opsplitsing plaats, maar dan een onderscheiden naar aangeboden zorg.
Na verloop van tijd ontstond er namelijk behoefte om de ziekenafdeling in het gasthuis uit te breiden. Voor dit doel werden in 1931 aan de Burgwal vier huisjes gesloopt en ter plaatse een nieuwe, voor die tijd moderne ziekenafdeling neergezet. Deze kreeg de naam ‘Myosotis’ ofwel ‘vergeet mij niet’.
Regenten speelden toen al met de gedachte om die ziekenafdeling tot een verpleegtehuis voor chronisch zieken uit te breiden. Deze uitbreiding vond ruim 30 jaar later plaats, tegen het eind van de jaren 60. Ook toen moest er eerst veel sloopwerk geschieden. Hierdoor zijn veel karakteristieke pandjes, die behoorden bij het gasthuis-complex, verloren gegaan. In november 1973 kon het vernieuwde en uitgebreide Myosotis in gebruik genomen worden met de nieuwe aanduiding ‘verpleeg- en reactiveringscentrum voor chronisch zieken’. Het aantal bedden was 107. Toch was dit nog niet de laatste uitbreiding van de ziekenafdeling. In 1986 is er weer een nieuw stuk aangebouwd bestemd voor psycho-geriatrische patiënten.
Zo groeide het ziekenzaaltje van 1847 uit tot een modern verpleegtehuis dat ook nu nog plaats biedt aan chronische zieken. 1)
Naast deze ziekenafdeling bleef het gasthuis, als opvang voor ‘gezonde bejaarden’ gewoon bestaan. Hoewel, er ontstond in de vijftiger jaren onder de regenten behoefte aan een modern pensiontehuis dat zichzelf moest kunnen bedruipen, dus bestemd voor de ‘beter gesitueerden’. Het moest echter wel gebonden blijven aan de instelling als geheel. 2)
Op 5 april 1957 is dit gebouw onder de naam ‘Margaretha’ officieel geopend door de toenmalige minister van Maatschappelijke Werk mej. dr. M.A.M. Klompé. Zij beschreef het als ‘een sprookjespaleis voor ouden van dagen, waarin, naar zij hoopte, de bejaarden nog lang en gelukkig mochten
|pag. 78|
leven’. 3)
Met de opening van huize Margaretha vedween ook een karakteristiek kenmerk van het gasthuis: de ‘huisvader en -moeder’ mochten zich, bij besluit van het regentencollege, voortaan niet meer zo laten noemen. Vanaf toen heetten ze gewoon ‘meneer en mevrouw’. Een zekere sfeer van bevoogding, die uit deze oude aanspreektitels sprak, verdween toen uit het
gasthuis. 4)
De regenten waren echter nog niet tevreden en wilden van het hoofdgebouw ook een modern pensiontehuis maken, maar dan voor de ‘minder draagkrachtigen’. Aan hen zou beneden de kostprijs goede verzorging geboden moeten worden, bekostigd uit de revenuen van de bezittingen van het gasthuis.
Om dit te realiseren moest er veel gereorganiseerd worden, ook op administratief gebied. Eén maatregel was om de kostkoperij af te schaffen en dit te vervangen door een tariefstelsel. Met het verdwijnen van de kostkopers en kostgevers verdween ook de naam ‘proveniers’ uit de naamsaanduiding van de instelling. Het oude hoofdgebouw werd in 1960 gerestaureerd om het wonen hierin voor de bejaarden comfortabeler en aangenamer te maken. De gehele verbetering bleek later slechts voorlopige betekenis gehad te hebben, want in 1975 werd het gebouw afgebroken en op de plaats van het oude, een geheel nieuw complex neergezet. Deze nieuwbouw kreeg de naam ‘Margaretha II’. 5)
Anno 1993 staat nu in het centrum van Kampen een groot complex van geschakelde gebouwen, daterend uit verschillende tijden en in afwijkende stijlen. Het geheel draagt de naam ‘Verenigde gasthuizen’ maar is opgesplitst in twee afdelingen: het verzorgingstehuis Margaretha en het verpleegtehuis Myosotis. Ze vallen echter wel onder een centraal bestuur en administratie en hebben één centrale keuken. 6)
In Huize Margaretha wonen momenteel 92 bejaarden en in Huize Myosotis worden op dit moment 106 somatische en 62 psycho-geriatrische patiënten verpleegd.
Veel is er dus in de 20e eeuw veranderd, maar wat de regenten betreft: ze heten ook nu nog gewoon regenten.
|pag. 79|
{blanco}
|pag. 80|
Noten bij epiloog
Deze zijn nu als zijnoten opgenomen in de tekst.