Voorwoord
In 1978 werd in een coproduktie van archivarissen, werkzaam bij het rijksarchief en de provinciale archiefinspectie in Overijssel aandacht besteed aan 400 jaar provinciaal bestuur van Overijssel. De aanleiding was toen de eerste vergadering van de provinciale staten, die niet door of namens de landsheer – op dat moment Philips II – bijeengeroepen werd, maar op eigen initiatief, en dus op eigen gezag, bijeenkwamen. Dit vond plaats op 8 augustus 1578.
De aanleiding voor deze publikatie is de eerste vergadering van gedeputeerde staten op 20 juli 1593. De reden waarom het provinciaal bestuur 15 jaar moest wachten op een vorm van dagelijks bestuur wordt in deze publikatie uit de doeken gedaan. Het is verassend, dat veel van de toenmalige taken nog steeds verricht worden door het huidige college van gedeputeerde staten. Even verrassend is het dat het takenpakket van toen bestanddelen kende, die nu ondenkbaar zouden zijn. Helemaal verrassend is het voor de lezer van nu te constateren, dat de onderlinge verwantschap van gedeputeerden zo groot was.
De groep mensen, waaruit gegadigden voor de functie van gedeputeerde gerecruteerd worden is thans veel ruimer dan in de eerste 200 jaar van het bestaan van het college. Een Bataafse revolutie, gelukkig zonder bloedvergieten, bracht enige verruiming voor de recrutering van gedeputeerden. Maar ook na het herstel van de soevereiniteit van Nederland in 1813 waren de bestuurders van de provincie toch nog steeds afkomstig uit een tamelijk kleine groep, waarin iedereen elkaar kende, vaak vanuit de familiekring. Pas na de “democratisering”, in 1848 ingezet door de Zwollenaar Thorbecke, is het college op een waarlijk democratische wijze samengesteld. Sinds kort is Thorbecke terug in Zwolle op het Stationsplein om vanaf zijn sokkel het democratisch gehalte van ook het provinciaal bestuur in de gaten te houden.
mr. J.A.M. Hendrikx
Commissaris van de Koningin in Overijssel
|pag. 5|