De schilder Bernard Vollenhove

[pag. 276]

DE SCHILDER BERNARD VOLLENHOVE.

(Medegedeeld door den Heer Mr. J. NANNINGA UITTERDIJK, Archivaris van Kampen).

     MEN beweert dat er een zekere HERMAN VAN VOLLENHOVE zou hebben bestaan, een kunstschilder, te Kampen geboren, die in den aanvang der 17e eeuw in Utrecht zou werkzaam geweest zijn.
     In 1873 hebben de adviseurs voor de monumenten van geschiedenis en kunst dan ook uit de collectie D. VAN DER KELLEN een schilderij aangekocht, thans berustende in ’t Nederlandsch Museum op de Prinsengracht te ’s Hage, waarop stond: HERI A. VOLLENHOUF ao. 1612 in wtrec, ’t welk echter een onbeduidend stuk is, doch voor een werk van dezen doorgaat.
     Toen ik in 1875 in de door den heer VAN DOORNINCK en mij uitgegevene Bijdragen tot de geschiedenis van Overijssel een opstel plaatste over het St Lucas gilde te Kampen, schreef ik (dl. II blz. 54) o.a.: »Onbekend is het mij krachtens welken titel BERNARDUS VOLLENHOVE, schulte van Kamperveen, in 1672 als gildemeester van het St Lucasgilde te Kampen voorkomt, en het is zeker een opmerkelijk verschijnsel dat iemand, geplaatst in die betrekking, niet alleen in het gilde was opgenomen, maar zelfs deel van het bestuur uitmaakte. Is hij misschien een verdienstelijk schilder geweest?’’
     Eenigen tijd later kocht ik op eene verkooping eene schilderij, die mij het antwoord op deze vraag gaf. Het is eene schilderij op doek, breed 0.96 met., hoog 1.23 meter. Een jong mensch van mis-

[pag. 277]

schien twintig jaren, met blozend gelaat en heldere oogen, een groen fluweelen muts met brceden rand van bont op het hoofd, gekleed in een wit hemd, waarover een lijf van bont waardoor zijne armen steken, in paarsch fluweel gehuld, zit bij een tafel, gedekt met een donker purperen tafelkleed, het gelaat naar links gewend, aandachtig in een boek te studeeren.
     Op de tafel staat een brandende kaars, door het licht waarvan hij wordt beschenen. Verder ziet men op de tafel een inktpot, een zandlooper, een doodshoofd, onderscheidene boeken enz.
     Een papier dat afhangt van de tafel geeft het volgende te lezen:

OLIM MENINISSE

JUVABIT.

ARNOLDO VOLLENHOVIO

J. F. nato 26 Aprilis
Ao. 1661

DEDIT BERNARDUS VOLLENHOVIUS

A. F. PICTOR.

     We hebben hier dus eene schilderij van BERNARD VOLLENHOVE A(RNOLDI) F(ilius) den schout van Kamperveen. De figuur is flink en krachtig geschilderd, vooral ’t gelaat is vol uitdrukking en goed van kleur, terwijl ook ’t bijwerk met smaak en kunstig is afgewerkt.
     We zien uit de schilderij dat BERNARD VOLLENHOVE een zeer goed schilder was, en ’t dekenschap van ’t St. Lucasgilde waard.
     ARNOLDUS VOLLENHOVIUS J(OHANNIS) F(ilius) aan wien de schilder zijne schilderij opdroeg, was een neef van hem en is zeer waarschijnlijk op de schilderij afgebeeld. Deze was later klerk der Provincie Overijssel en ontvanger der havenaccijnsen; hij werd geboren 26 April 1661 en overleed 7 Juni 1721.
     BERNARD VOLLENHOVE, de schilder en schout van Kamperveen,

[pag. 278]

was een zoon van Dr. ARNOLDUS VOLLENHOVE, burgemeester van Vollenhove en van GESINA ALTEN; hij werd in 1633 geboren en huwde 1o. HENDRINA KRUL en 2o. in 1670 ELISABETH BRAAM † 1695; zijn sterfjaar ken ik niet.
     Volgend door mij uit bescheiden opgemaakt genealogisch tabelletje, doet des schilders verwantschap zien:

Kwatierstaat

     De vader van ARNOLDUS en de schilder waren alzoo broeders.
     Door deze gegevens is de mythische sluier die er over den Kamper schilder VOLLENHOVE hing, opgeheven; we weten nu dat hij inderdaad een kunstenaar van verdienste was, en we weten wie hij was.
     Zoolang men dus voor den zoogenaamden Kamper schilder

[pag. 279]

HERMAN VAN VOLLENHOVE en diens werken, die hem trouwens geen aanspraak op den naam van kunstenaar schijnen te geven, geen beter bewijzen bijbrengt dan tot heden, zullen wij zoo vrij zijn zijn bestaan te betwijfelen.
     BERNARD VOLLENHOVE was reeds als een niet onverdienstelijk dichter bekend.

_________

Category(s): Kampen
Tags: , , ,

Comments are closed.