Bijlage bij hoofdstuk 3


Bijlage bij hoofdstuk 3

De verdeling van de Hoofdelijke Ontslag over de dorpen/wijken binnen de gemeente Staphorst

Tabel 1: Het aantal belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1830 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 1 6 4 3 3 4 3 2 14 40
Rouveen 5 11 11 31 45 55 57 43 258
Hamingen 2 1 3 2 1 9
Hesselingen 1 1 1 1 2 1 2 9
Leijen 1 2 1 6 10 20
Overlankhorst 1 1 2 1 3 1 1 10
Bergerslag 7 4 4 2 10 11 21 20 79
BuIIingerslag 4 7 5 5 15 17 9 62
Achthoevenslag 1 3 1 1 5 11 18 8 48
Middenwoldigerslag 1 1 2 1 13 16 15 21 70
Overige 1 3 2 4 6 16
Totaal 2 1 23 28 31 47 90 122 144 135 621

 
Tabel 2: Percentages belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1830 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)\
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 2,5 15,0 10.0 7,5 7,5 10,0 7,5 5,0 35,0 6,4
Rouveen 1,9 4,3 4,3 12,0 17,4 21,3 22,1 16,7 41,5
Hamingen 22,2 11,1 33,3 22,2 11,1 1,4
Hesselingen 11,1 11,1 11,1 11,1 22,2 11,1 22,2 1,4
Leijen 5,0 10.0 5,0 30.0 50.0 3,2
Overlankhorst 1 1 2 1 3 1 1 10
Bergerslag 8,9 5,1 5,1 2,5 12,7 13,9 26,6 25,3 12,7
Bullingerslag 6,5 11,3 8,1 8,1 24,2 27,4 14,5 10
Achthoevenslag 2,1 6,3 2,1 2,1 10,4 22,9 37,5 16,7 7,7
Middenwoldigerslag 1,4 1,4 2,9 1,4 18,6 22,9 21,4 30,0 11,3
Overige 6,3 18,8 12,5 25,0 37,5 2,6
Totaal 2 0,2 3,7 4,5 5,0 7,6 14,5 19,6 23,2 21,7 100%

NB: In de tabel staat van elk dorp/wijk hoeveel procent van de belastingplichtigen in dat dorp/ die wijk in elk van de belastingtarieven vallen. (Bijvoorbeeld: 2,5 % van de IJhorster belastingplichtigen valt onder de eerste belastingklasse)
Totaal 1: Het aantal belastingplichtigen per dorp/wijk als percentage van het totaal aantal belastingplichtigen. (Bijvoorbeeld: de IJhorster belastingplichtigen vormen 6,4 % van het totaal aantal belastingplichtigen.
Totaal 2: Het percentage belastingplichtigen dat onder de betreffende belastingklasse valt. (Bijvoorbeeld: 0,2 % van het totaal aantal belastingplichtigen valt onder de eerste belastingklasse)

|pag. 103|
 
Tabel 3: Het aantal belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1835 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 5 2 3 4 5 5 2 8 6 40
Rouveen 3 5 13 13 33 41 59 64 42 273
Hamingen 3 2 2 7
Hesselingen 1 1 1 1 2 1 7
Leijen 1 2 3 3 3 7 6 25
Overlankhorst 2 2 3 7
Bergerslag 7 1 5 6 16 9 26 13 83
Bullingerslag 4 4 9 2 7 18 15 7 66
Achthoevenslag 1 2 3 8 12 21 2 49
Middenwoldigerslag 1 2 2 3 12 20 18 13 71
Overige 1 1 2 1 1 7 5 18
Totaal 2 19 14 25 37 60 93 128 172 98 646

 
Tabel 4: Percentages belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1835 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 12,5 5,0 7,5 10,0 12,5 12,5 5,0 20,0 15,0 6,2
Rouveen 1,1 1,8 4,8 4,8 12,1 15,1 21,6 23,4 15,4 42,3
Hamingen 42,9 28,6 28,6 1,2
Hesselingen 14,3 14,3 14,3 14,3 28,6 28,6 1,2
Leijen 4,0 8,0 12,0 12,0 12,0 28.0 24,0 3,9
Overlankhorst 28,6 28,6 42,9 1,2
Bergerslag 8,4 1,2 6,0 7,2 19,3 10,8 31,3 15,7 12,8
Bullingerslag 6,1 6,1 13,6 3,0 10,6 27,3 22,7 10,6 10,2
Achthoevenslag 2,0 4,1 6,1 16,3 24,5 42,9 4,1 7,6
Middenwoldigerslag 1,4 2,8 2,8 4,2 16,9 28,2 25,4 18,3 11,0
Overige 5,6 5,6 11,1 5,6 5,6 38,9 27,8 2,8
Totaal 2 2,9 2,2 3,9 5,7 9,3 14,4 19,8 26,6 15,2 100%

 
NB: zie toelichting tabel 2

|pag. 104|
 
Tabel 5: Het aantal belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1843 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 5 4 3 4 4 4 1 9 14 48
Rouveen 4 13 16 16 29 50 45 69 54 296
Hamingen 1 3 3 2 9
Hesselingen 1 2 2 1 3 5 14
Leijen 1 3 3 5 7 5 6 30
Staphorst 8 2 10 16 34 44 52 83 65 314
Overige 2 2 3 1 1 9
Totaal 2 19 21 30 41 75 109 108 172 145 720

 
Tabel 6: Percentages belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1843 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 9)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Totaal 1
IJhorst 10,4 8,3 6,3 8,3 8,3 8,3 2,1 18,8 29,2 6,7
Rouveen 1,4 4,1 5,1 5,1 9,2 15,9 14,3 22,0 17,2 41,1
Hamingen 11,1 33,3 33,3 22,2 1,3
Hesselingen 7,1 14,3 14,3 7,1 21,4 35,7 1,9
Leijen 3,3 10,0 10,0 16,7 23,3 16.7 20,0 4,2
Staphorst 2,5 0,6 3,2 5,1 10,8 14,0 16,6 26,4 20,7 43,6
Overige 22,2 22,2 33,3 11,1 11,1 1,3
Totaal 2 2,6 2,9 4,2 5,7 10,4 15,1 15,0 23,9 20,1 100%

 
NB: zie toelichting tabel 2

|pag. 105|
 
Tabel 7: Het aantal belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1860 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 13)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Totaal 1
IJhorst 2 1 5 8 5 5 1 1 7 11 16 22 84
Rouveen 1 2 4 15 33 29 18 30 60 45 71 78 386
Hamingen 1 1 1 1 2 2 2 1 11
Hesselingen 1 1 1 5 1 2 1 3 7 21
Leijen 1 3 2 4 3 4 3 7 6 33
Staphorst 1 4 9 12 26 24 21 30 52 57 83 91 410
Overige 1 2 1 4 6 1 8 23
Totaal 2 1 4 7 19 43 71 61 45 71 131 120 182 213 968

 
Tabel 8: Percentages belastingplichtigen per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst in 1860 ingedeeld naar belastingklassen (1 t/m 13)
 

Dorp/wijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Totaal 1
IJhorst 2,4 1,2 6,0 9,5 6,0 6,0 1,2 1,2 8,3 13,1 19,0 26,2,1 8,7
Rouveen 0,2 0,5 1,0 3,9 8,5 7,5 4,7 7,8 15,5 11,7 18,4 20,2 39,9
Hamingen 9,1 9,1 9,1 9,1 18,2 18,2 18,2 9,1 1,1
Hesselingen 4,8 4,8 23,8 4,8 9,5 4,8 4,8 33,3 2,2
Leijen 3,0 9,1 6,1 12,1 9,1 12,1 9,1 21,1 18,2 3,4
Staphorst 0,2 1,0 2,2 2,9 6,3 5,9 5,1 7,3 12,7 13,9 20,2 22,2 42,4
Overige 4,3 8,7 4,3 17,4 26,1 4,3 34,8 2,4
Totaal 2 0,1 0,4 0,7 2,0 4,4 7,3 6,3 4,6 7,3 13,5 12,4 18,8 22,0 100%

 
NB: zie toelichting tabel 2

|pag. 106|
 
Tabel 9: De verdeling van de hoofdelijke omslag over de verschillende belastingklassen in 1830, 1835, 1843 en 1860.

Klasse 1830 1835 1843 1860
Tarief Aantal betalers Totaal- bedrag Tarief Aantal betalers Totaal- bedrag Tarief Aantal betalers Totaal- bedrag Tarief Aantal betalen Totaal- bedrag
1 15,60 1 15,60 12,60 19 239,40 12,05 19 228,95 47,00 1 47.00
2 8,90 23 204,70 9,60 14 134,40 9,60 21 201,60 27,65 4 110.60
3 6,95 28 194,60 7,60 25 190,00 7,50 30 225,00 21,00 7 147,00
4 5,25 31 162,75 6,05 37 223,85 6,40 41 262,40 16,00 19 304,00
5 4,35 47 204,45 5,00 60 300,00 4,90 75 367,5 12,20 43 524,60
6 3,30 90 297,00 4,00 93 372,00 3,80 109 414,20 8,20 71 582,20
7 2,30 122 280,60 2,90 128 371,20 2,65 108 286,20 6,10 61 372,10
8 1,20 144 172,80 1,45 172 249,40 1,65 172 283,80 4,70 45 211,50
9 0,50 135 67,50 0,70 98 68,30 0,90 145 130,35 3,40 71 241,40
10 2,30 131 301,30
11 1,40 120 168,00
12 0,90 182 163,80
13 0,50 213 106,50
Totaal 621 1600 646 2148,55 720 2400,00 968 3280.00

 
N.B. bedragen zijn in guldens

|pag. 107|
 
Tabel 10: De mate van progressie in de hoofdelijke omslag van 1830, 1835, 1843 en 1860

Klasse 1830 1835 1843 1860
% belasting % betalers % belasting % betalers % belasting % betalers % belasting % betalers
1 1,0 0,2 11,1 2,9 9,5 2,6 1,4 0,1
2 12,8 3,7 6,3 2,2 8,4 2,9 3,4 0,4
3 12,2 4,5 8,8 3,9 9,4 4,2 4,5 0,7
4 10,2 5,0 10,4 5,7 10,9 5,7 9,3 2,0
5 12,8 7,6 14,0 9,3 15,3 10,4 16,0 4,4
6 18,6 14,5 17,3 14,4 17,3 15,1 17,8 7,3
7 17,5 19,6 17,3 19,8 11,9 15,0 11,3 6,3
8 10,8 23,2 11,6 26,6 11,8 23,9 6,4 4,6
9 4,2 21,7 3,2 15,2 5,4 20,1 7,4 7,3
10 9,2 13,5
11 5,1 12,4
12 5,0 18,8
13 3,2 22,0
Totaal 100 100 100 100 100 100 100 100


|pag. 108|
 
Tabel 11: Het aantal huishoudens per dorp/wijk binnen de gemeente Staphorst dat niet belastingplichtig is in absolute aantallen en als percentage van het totaal aantal huishoudens
per wijk/dorp

Dorp/wijk Aantal in 1830 % in 1830 Aantal in 1843 % in 1843
IJhorst 4 (?) 9,1 (?) 6 11,1
Rouveen 10 3,7 4 1,3
Hamingen 0 0 0 0
Hesselingen 0 0 3 17,6
Leijen ? ? 5 14,3
Overlankhorst ? ?
Bergerslag 8 9,2 2 0,6
Bullingersiag 3 4,6
Achthoevenslag 2 4,0
Middenwoldigerslag 17 19,5
Overige 0 0 5 35,7
Totaal 44 6,6 25 3,4

NB: Het bij IJhorst vermelde aantal moet worden verdeeld over IJhorst, Leijen en Overlankhorst. De indeling volgens de volkstelling van 1830 stemt niet geheel overeen met de indeling volgens de gegevens van de hoofdelijke omslag van 1830.
In 1843 is in de gegevens van de hoofdelijke omslag geen onderverdeling gemaakt in wijken binnen het dorp Staphorst. De gegevens onder 1843 zijn gebaseerd op een vergelijking van de volkstelling van 1840 en de hoofdelijke omslag van 1843.

|pag. 109|
 
Beroependifferentiatie per wijk volgens de volkstelling van 1830

Tabel 12: Het aantal keren dat het betreffende beroep als hoofdberoep wordt opgegeven per wijk

Hamingen Hesselingen Leijen Overlankhorst Bergerslag Bullingerslag Achthoevenslag Middenwolden Overige Totaal
Assessor 1 1
Bakker 1 1 2
Burgemeester 1 1
Dagloner 1 1 4 15 7 2 19 5 54
Grofsmid 1 1
Heelmeester 1 1
Hovenier 1 1
Kleermaker 3 1 1 2 7
Klompenmaker 1 1 1 3
Kuiper 1 1
Landbouwer 8 3 7 12 54 51 41 55 7 238
Metselaar 1 1
Molenaar 1 1
Molenaarsknecht 1 1
Naaister 3 1 4
Onderwijzer 1 1 2
Ontvanger 1 1
Predikant 1 1
Rietdekker 1 1 2
Schoenmaker 1 2 3
Slachter 1 1
Tapper 1 1 1 1 4
Timmerman 1 1 4 6
Veldwachter 1 1
Venter 1 1
Wagenmaker 1 1
Wieldraaier 2 1 3
Winkelier 1 1 2
Totaal 8 8 9 16 87 65 50 87 15 345


|pag. 110|
 

Category(s): Staphorst
Tags: , ,

Comments are closed.